مطالعه بينامتني نشانه ها در شعر و نقاشي شيخ صنعان نزد عطار و مكتب هرات

داستان شيخ صنعان از داستان هاي رمزي و تمثيلي در ادبيات عرفاني است كه معروف ترين روايت آن در منطق الطير عطار آمده است. از سوي ديگر، پيوند نقاشي با ادبيات در ايران سابقه اي طولاني دارد و مضامين نقاشي ايراني همواره برگرفته از متون ادبي بوده است.روايت شيخ صنعان به سبب مضمون عرفاني آن در دوره هاي مختلف نقاشي ايراني، بويژه در دوره تيموري و مكتب هرات مورد توجه نگارگران قرارگرفت و نگارگران بارها به تصويرگري آن پرداخته اند. دراين بررسي سعي بر آنست با رويكرد نشانه شناختي به مطالعه بينامتني داستان شيخ صنعان درشعرعطارو يكي از برجسته ترين نگاره هاي مكتب هرات پرداخته شود. به اين منظورمطالعه در سه مرحله انجام مي پذيرد: بررسي نشانه هاي روايت عطار در منطق الطير، بررسي نشانه هاي نقاشي در مكتب هرات و بررسي تطبيقي نشانه هاي موجود دراين دواثر. دراين مطالعات نشانه هاي زماني، مكاني، حالتي وكنشي با رويكرد تحليلي-تطبيقي مورد توجه قرارخواهدگرفت. هدف از اين تحقيق آن است كه با مطالعه نشانه¬هاي روايت ادبي و نشانه هاي روايت تصويري و تطبيق آن ها، ميزان هم گرايي دو روايت آشكار شده و با بررسي شباهت ها و تفاوت ها ميان نشانه هاي تصويري و نشانه هاي ادبي معلوم گردد نگارگر چگونه به بازنمود مفاهيم روايت ادبي پرداخته و وفاداري و نوآوري او به متن كلامي تا چه حد بوده است. همچنين اين پژوهش به نحوه معناپردازي هنرمند دوره تيموري و بررسي قرائت او از شيوه تصويرپردازي شاعر و مفاهيم شعر عطار مي پردازد. نتيجه اين بررسي نشان مي دهد يك همگرايي كلي ميان روايت ادبي و روايت تصويري وجود دارد و هنرمند با توجه به مفاهيم مورد نظر شاعر و نيز بهره‌مندي از خلاقيت¬هاي خويش، سعي در نماياندن آن به كمك نشانه هاي تصويري داشته است.