تحليل نحوه تجلي عناصر بلاغت در هنرهاي بصري (مطالعه موردي: شمايل¬نگاري كتاب مقدس)

بلاغت سنتي، زيبايي¬شناسي آثار ادبي را در سه حوزه¬ي علم بديع، بيان و معاني بررسي مي¬كند. اين ديدگاه سنتي، ارزش زيبايي¬شناختي هر سروده يا نوشته¬ي ادبي را آراسته بودن آن به آرايه ها و هنرهايي مي¬داند كه در سه قلمرو بديع، بيان و معاني از آن¬ها سخن مي رود. در بلاغت، عناصري همچون مجاز، استعاره، نماد و غيره داراي مكانيزمي هستند كه بر مبناي آن جهت ايجاد تخيل، زيبايي كلام و به فكر واداشتن مخاطب مفهومي را به جاي مفهوم ديگر نمايان مي¬سازند. مسئله¬اي كه مطرح مي¬شود اين است كه چگونه مي¬توان اين عناصر بلاغي را در حوزۀ هنرهاي زيبا مورد مطالعه قرار داد؟ در اين مقاله براي پرداختن به اين مسئله، با روش توصيفي-تحليلي و بر مبناي اشتراك عناصر بلاغي همچون استعاره، مجاز و نماد تابلوهاي مختلف با مضمون بشارت مورد مطالعه و تحليل قرار گرفت. اين پژوهش نشان داد كه در شمايل¬نگاري صحنه بشارت مسيح، رمزگان¬هاي بصري¬اي وجود دارد كه بسامد آن منجر به ايجاد سنت شمايل¬نگاري مضمون بشارت گرديده است كه تحليل و معنايابي آن مستلزم شناخت و رمزگشايي اين عناصر استعاري و نمادين است.