جستجويي در عوامل ابهام در شعر خاقاني

خاقاني از بزرگترين شعراي قصيده‌سراست كه از عمده‌ترين ويژگي‌هاي شعر او، ابهام و پيچيدگي كلام است؛ از جمله دلايل بيروني ابهام در شعر او حسب نظر محققان ، شرايط زيستي، تاريخي و روان‌شناختي خاقاني در كاربرد زبان مطنطن و پيچيده بوده است .ابهام در شعر او مطابق معيار هاي منابع بلاغت قديم از محاسن شعر اونبوده اما مطابق نظريه هاي جديد ادبي نشان قدرت شاعري و نبوغ شاعر و هنرمندانه بودن شعر او تلقي مي شود. اين جستار نشان مي دهد كه علاوه بر دلايل بيروني دلايل دروني ودرون متني نيز در ابهام شعر او تأثير مستقيم دارد .در مجموع چند نوع ابهام در شعر خاقاني وجود دارد كه آن را به دو دسته كلي ابهام واژگاني و ابهام نحوي تقسيم‌ كرده ايم . سپس هر كدام از آنها انواعي نيز دارد ، ابهام واژگاني شامل ابهام تركيبي و ابهام فني است . ابهام نحوي شامل ابهام زباني ، ابهام هنري و ابهام تصحيحي است. سومين نوع ابهام در ابهام است كه شامل ايهام، ايهام تناسب ، ايهام تضاد ، ايهام تبادر ،ايهام ترجمه و پارادوكس است . براي هر كدام از اين انواع دلايل و شواهدي نيز ارائه شده است.