نقد زيباشناسي بلاغي آرايه تكرار در غزليات سعدي

مهم¬ترين مباحث ادبي، مباحثي است كه به ميزان تأثير و زيبايي آثار ادبي بپردازد. يكي از علوم ادبي كه نقش بسيار موثري در شناخت و درك زيبايي¬ها و ظرافت¬هاي سخن ادبي دارد، علم «بلاغت» است، كه از قرن دوم هجري به مناسبت مسأله اعجاز قرآن كريم در ميان مسلمانان مطرح گرديد و كتاب¬هاي متعددي در اين باب نوشته شد. بلاغت به سه شاخه¬ي معاني، بيان و بديع تقسيم مي¬شود. كه در اين ميان علم ارزشمند بديع با وجود ظرفيت¬هاي فراواني كه براي تحليل زيباشناختي سخن و كشف و دريافت¬هاي دقيق و باريك زباني و ادبي متون دارد، به دلايل مختلفي مورد بي¬توجهي و بي¬مهري قرار گرفته است. زيباشناسي علم يا روشي است مبني بر شناخت دلايل مخاطب پذير بودن يك اثر هنري و نقد و تحليل زواياي هنري آن. خواه اين اثر هنري نقاشي، خطاطي و حكاكي باشد، خواه نويسندگي و شاعري در هرحوزه¬اي باشد. در زيبايي‌شناسي شعر عناصر شكل، صورت و محتوا در ارتباط متقابل با يكديگر قرار دارند. در نقد زيبايي‌شناختي شعر موزون و آهنگين بودن، صريح و گويا بودن انديشه‌ساز و خيال پرداز بودن از عناصر اصلي است. در بلاغت امروز گونه¬هاي ظريف صناعت تكرار را از شگردهاي موسيقايي سخن بر مي‌شمارند. تكرار در دو بخش تكرار موسيقايي و تكرار معناشناختي قابل بررسي است. موسيقي تكرار از جنبة زيباشناختي شعر اهميت فراوان دارد و در حقيقت همان موسيقي آواها، اصوات و الفاظ مسموع است كه با جاي‌گيري مناسب در سخن، گونه¬هاي موسيقي شعر را، از جمله موسيقي دروني، كناري و بيروني، رقم مي‌زند. در اين پژوهش كه با روش تحليل و توصيفي انجام گرفته است برآنيم كه به زيباشناسي بلاغي آرايه تكرار در غزليات سعدي همراه با شواهد شعري بپردازيم. هدف اصلي از انجام اين پژوهش تحليل زيباشناسي بلاغي آرايه تكرار در غزليات سعدي است.