شماره ركورد كنفرانس :
4039
عنوان مقاله :
هنجارشكنيهاي وزن و قالب در شعر فارسي
پديدآورندگان :
شاه¬حسيني محمد msh13532003@yahoo.com دكتراي زبان و ادبيات فارسي و رئيس مركز آموزشي و فرهنگي سما وابسته به دانشگاه گرمسار , كلني كمال njoorabloo66@gmail.com قائم مقام و مشاور دانشگاه گرمسار و دانشجوي دكتري زبان و ادبيات عربي دانشگاه آزاد اسلامي واحد گرمسار , متولي حديثه Hadiseh.motevalli@gmail.com دانشجوي دكتري زبان و ادبيات عربي دانشگاه آزاد اسلامي واحد گرمسار (نويسنده مسئول)
كليدواژه :
ساختار شعر , وزن و قالب شعر , تحوّل ساختاري شعر , شعر فارسي
عنوان كنفرانس :
پنجمين همايش ملي متن پژوهي ادبي سبك شناسي، بلاغت، نقد ادبي
چكيده فارسي :
ساختار وزن و قالب، ركني مهمّ در تشخيص شعر است، چون شعر بايد بر قالبهاي شعري و اسلوب¬هاي خاص ساختار عروضي بنا شده باشد. در اواخر قرن سوم هجري در زبان و ادبيات فارسي قالب¬هايي جديد پديد آمد كه برخلاف ساختار و قالب مرسوم و رايج گذشته بودند كه در قالب مسمط، مستزاد، ترجيع¬بند و تركيب¬بند نمود يافت. پژوهش حاضر ضمن ارائة تعريفي از شعر و وزن و جايگاه آن در ادبيات فارسي، تغيير و تحوّل ساختاري وزن و قالب شعر اين ادبيات را در قرن¬هاي سوم تا دهم هجري به روشي توصيفي- تحليلي بررسي و تبيين كرده است. نتايج نشان ميدهد همزمان با تغييرات در شعر عربي و يا اندكي بعد از آن به مرور زمان و در اثر اقتباس و ابتكار ايرانيان در قالب¬ها و ساختار شعر فارسي نيز تغييراتي ايجاد شد كه نمودهاي آن را مي¬توان در مسمط، ترجيع¬بند، تركيب¬بند و مستزاد يافت. اگرچهاين قالبها دقيقاً با همديگر يكسان نيستند، امّا در مواردي مانند تغيير اوزان و نيز شكل كلي ساختمان شعر با هم همخواني دارند.