الگوي معيار صلاحيت حرفه‌اي معلمي در تراز جمهوري اسلامي ايران

انديشمندان تربيت و توسعه حرفه‌اي معلمان را انگارهاي بي‌بديل در تضمين كيفيت سامانه‌هاي آموزشي دانستهاند؛ اين مهم چنانچه به منظور رصد افق‌هاي شايستگي و بالندگي در زواياي تعليم و تربيت معلمان انجام شود، هدفي والا و گران‌سنگ خواهد بود. از اين رو، پس از بررسي كيفي و نظام‌مند سنت تربيت معلم و ادبيات ارزيابي معلمان، كوشيديم در اين نوشتار الگويي معيار (جامع و استاندارد) از شايستگي دانشي، مهارتي و نگرشي معلمي معرفي ارائه كنيم. در اين راه از روش كيفي »فراتركيب - متاسنتز« بهره جستيم و بر آن بوديم كه اين الگو، هم ناظر معيارهاي روزآمد و پيشرو ارزيابي باشد و هم حوزه‌هاي كليدي برنامه‌درسي تربيت معلم را پوشش دهد. بر اساس تحليل كيفي، از ميان شانزده سند بالادستي ملي، متون علمي و اسناد بين‌المللي مجموع 28 مدل مفهومي، 6098 كد آزاد، 1655 تم و 218 محور موضوعي احصا شد. بر پايه برآيند پژوهش، ساختار نهايي اين الگو در 7 ساحت، 33 حوزه محوري و 158 شاخص شايستگي با نام »الگوي معيار صلاحيت حرفه‌اي معلمي در تراز جمهوري اسلامي ايران« پديد آمد. ساحت‌هاي هفتگانه عبارتاند از: 1. برنامه‌ريزي و آماده‌سازي براي آموزش؛ 2. برنامه ريزي و طراحي براي يادگيري؛ 3. مديريت پيرامون و محيط يادگيري؛ 4. آموزش اثربخش؛ 5. مسئوليت سازماني و توسعه حرفه‌اي؛ 6. سرمايه اجتماعي و فعاليت فرهنگي و 7. معنويت، اخلاق و خداباوري. الگوي پيش رو: (الف) ناظر بر تربيت معلم در نظام ارزشي اسلامي؛ (ب) نخستين گام در راه معيارسنجي حرفه‌اي معلمي؛ (ج) برآورنده نياز داخلي براي اعتبارسنجي و استانداردسازي آزمون‌هاي ارزيابي و (د) همسو با شرايط و ملاحظات نظري و عملي ارزيابي در تراز جمهوري اسلامي ايران به دست آمده است.