تغيير روش هاي بهره برداري بومي و تاثيرش بر محيط زيست بيروني ( مطالعه موردي: معادن فيروزه نيشابور در روستاهاي معدن عليا و سفلي)

سنگ هاي قيمتي محصول شرايط موقت زمين شناسي و محيط مي باشند كه تركيبي از ماگماتيسم، دگرگوني و رسوب زمينه ايجاد آن ها را فراهم كرده اند. نيروهاي دگرگوني و فرسايش، دسترسي انسان به اين سنگ ها را در سطح، فراهم آورده اند. استفاده ي بشريت از اين مواد معدني گرانبها و ابزار براي استخراج آنها از ليتوسفر فوق العاده در زمان هاي اخير به دلايل مختلف افزايش يافته است و ابزار جديدي جايگزين ابزارآلات قبلي شده اند كه بدون توجه به توان محيط دست به بهره برداري غارتگرانه زده اند و تخريب هاي زيست محيطي زيادي را به بار آورده است. در حالي كه استخراج، تجارت و مصرف سنگ هاي قيمتي تحت تاثير محيط زيست طبيعي است كه ما را به طور مستقيم احاطه كرده و انسان، به شكل هاي متعدد از آنها سود مي جويد. بدين منظور پژوهش حاضر به بررسي روش هاي بهره برداري از معادن فيروزه به منظور استخراج فيروزه و تاثير اين روش ها بر محيط در گذشته و حال در دو روستاي معدن عليا و سفلي دهستان فيروزه در شهرستان فيروزه، پرداخته است. جامعه ي آماري شامل معدن كاران بازنشسنه ي معدن فيروزه است. حجم جامعه نمونه 9 نفر از شاغلين و بازنشستگان با سنين بالا و تجربه زياد در اين حرفه است كه با استفاده از روش كيفي و گلوله برفي و نمونه گيري هدفمند انتخاب شدند. روش گردآوري داده ها، ميداني و با استفاده از ابزار مصاحبه آزاد مي باشد. روش تحليل اطلاعات از طريق مرتب و منظم كردن اطلاعات و كدگذاري و مقايسه آثار روش هاي بهره برداري بومي و جديد انجام گرفته است. نتايج، بيانگر آن است كه روش هاي بهره برداري بومي عليرغم سختي فوق العاده زياد هم در زمينه ي حفظ محيط زيست و هم در زمينه جلوگيري از آسيب و نرم شدن سنگ ها و بهره برداري با كيفيت بهتر، قابليت بيشتري را از خود نشان داده اند. با توجه به اين مسائل و مشكلات روش هاي امروزي در معدن، بسياري از مسائل در ارتباط با جهان معدن را مي توان با طراحي معقول چارچوب مديريت منابع و برنامه ريزي و مديريت موثر چارچوب پايدار در سنگ قيمتي، وارد كردن تجهيزات و فناوري‌هاي روز و جهاني سازي دانش بومي كاهش داد كه علاوه بر افزايش كيفيت محصول توليدشده، ميزان پرتي و باطله معادن را كاهش مي دهد و زمينه ي حفظ محيط و توسعه پايدار منطقه را فراهم مي كند.