بررسي كلاهبرداري (احتيال) به عنوان مصداقي از جرم مركب در فقه شيعه

يكي از مهمترين جرايمي كه از گذشته تا كنون در ميان جوامع بشري وجود داشته و به مرور زمان صورت-هاي مختلفي از آن ظهور كرده، جرم كلاهبرداري است كه به نوعي اكل مال به باطل محسوب مي شود. در حقوق كيفري ايران از اين جرم به عنوان جرمي تعزيري نام برده شده و حقوقدانان نيز مباحث گوناگوني در رابطه با اين جرم ارائه داده اند، كلاهبرداري را جرمي مركب ناميده اند كه در مقابل جرم ساده قرار دارد يعني بردن مال غير همراه با سوء نيت و نيز توسل به وسايل متقلبانه و در صورتي كه يكي از اين اجزاء وجود نداشته باشد، جرم كلاهبرداري محقق نمي شود. در اين مبحث ضمن بازنگري اين جرم در حقوق ايران مصاديقي از آن را كه صراحتا به آن اشاره نشده بيان كرده و به مواردي كه جزيي از كلاهبرداري نمي باشد اشاره و نيز به بررسي آن در فقه شيعه كه تحت عنوان احتيال از آن ياد شده و نيز مجازاتي كه براي آن در نظر گرفته شده پرداخته مي شود ضمن اينكه تا كنون از اين جرم در متون فقهي تحت عنوان جرم مركب نامي برده نشده است.