مطالعه كاركرد تايپوگرافي در نقاشي معاصر ايران

حروف فارسي به صورت جملاتي كه شعر يا داستاني را روايت مي كنند، همواره در نگارگري ايراني در كنار تصويرسازي آن متن ادبي، حضور داشته اند. هنوز هم فرآيند كنار هم نشيني تصوير و حروف فارسي، با تصورات و خلاقيت هاي فراوان هنرمندان گرافيست ايراني در طراحي حروف، به شكل هاي نوين ادامه دارد. آنچه ضرورت دارد اين است كه نقاشي معاصر ايراني نيز از اين فرايند بهره هاي فراواني در جهت ارتقاء تفاهمات بصري برده است. اين مقاله با روش توصيفي- تحليلي، با استفاده از منابع كتابخانه اي و آرشيوي، در پاسخ به اين سوال كه نقاشان معاصر ايراني چگونه اين سنت كنار هم نشيني حروف و تصوير را در حوزه نقاشي معاصر ادامه دادند، بيان مي دارد كه آغازگران معاصر بازنمايي حروف و كلمات نقاشان لتريست سقاخانه بودند كه فعاليت آنها در حروف نگاري، در يك شاخه به نقاشي خط منجر شد. سپس در دهه هاي اخير، شاهد تداوم اين بازنمايي ها از حروف در نقاشي هستيم كه گاه به صورت حروف مجزا و گاه به صورت عبارات و جملاتي كه بعضي به محتواي نقاشي مرتبط و يا بي ارتباطند، مورد استفاده قرار گرفته است. اين حروف فارسي با موضوعات اسطوره اي، حماسي و ادبي، موضوعات دلنوشته هاي هنرمند، محتواي اجتماعي، به عنوان پس زمينه، موضوع وصيت نامه¬ي رزمندگان، و يا به عنوان جمله اي كه ارتباط چنداني به متن ندارند و نيز بدون معنا و به صورت مبهم در آثار نقاشي معاصر ايران بازنمايي شده اند.