رديابي توفان گرد و غبار شهرستان قائن(مطالعه موردي رخداد : 2012/03/16 )

گرد و غبار به عنوان یكی از پدیده های جوی در چند سال اخیر از مخاطرات محیطی در مناطق شرقی ایران شناخته شده است. بنابراین شناسایی كانون های این پدیده امری ضروری است. این تحقیق به منظور شناسایی كانون رخداد گردوغبار 2012/03/14-16، شهرستان قائن انجام گرفت شدت این رخداد به حدی بود كه دید افقی به كمتر از 1000 متر رسید و سه روز در منطقه دوام داشت. روش تحقیق تركیبی از تحلیلهای همدیدی و سنجش از دوری می باشد. داده های مورد استفاده شامل : داده های ساعتی ایستگاه قائن (8 نوبت در 24 ساعت)، داده های GDAS، دما، جهت و سرعت باد، ارتفاع ژئوپتانسیل در ترازهای مختلف جو می شوند. ویژگی های دمای درخشایی طول موج های 11 و 12 میكرومتر برای بارزسازی گردوغبار روی تصاویر MODIS، در محیط 5.2 ENVI، دادههای GDAS، برای ردیابی مسیر باد در محیط نرم افزاری HYSPLIT و داده های دما، جهت و سرعت باد، ارتفاع ژئوپتانسیل، برای بررسی نقشه های ترازهای مختلف جوی در محیط GRAIDS، استفاده شد. آشكارسازی این پدیده بر روی تصاویر نشان داد كه اولین هسته گرد و غبار در روز 14 مارس بر روی مناطق مركز و شمال شرقی عربستان شكل گرفته است. نتایج حاصل از رهگیری پسگرد مدل HYSPLIT، نیز با جهت جنوب شرقی- شمال شرقی به مناطق مذكور منتهی شد. بررسی نقشه - های همدیدی تراز میانی جو همزمان با شكل گیری نخستین هسته گرد و غبار بر روی عربستان، نمایانگر ناوه ی عمیقی بر روی مدیترانه است قرار گیری ناوه تراز میانی بر روی مركز كم فشار شكل گرفته در تراز 1000 هكتو پاسكالی و ادامه فعالیت میان این دو مركز واگرا و همگرا سبب ناپایداری و شیو شدید فشار شده است. شیو فشار شدید، هسته پرسرعت باد بیش از 10 متر بر ثانیه را در شمال شرق عربستان پدید آورد و باعث انتقال این پدیده به منطقه مورد مطالعه شد.