بررسي آسيب هاي بافت هاي فرسوده شهري وارائه راهكارهايي به منظورافزايش امنيت وكاهش جرم خيزي (نمونه موردي: محله قلعه آبكوه مشهد)

چكيده موضوع جرم خيزي در محله هاي داراي بافت هاي قديمي يكي از چالش ها و دشواري هاي زندگي شهري است كه به دليل زمينه مساعدش براي ارتكاب جرايم مورد توجه كارشناسان حقوقي و جرم شناسان بوده است (عامري سياهويي و همكار، 1331: 33). با گسترش فيزيكي و اجتماعي شهرها در جهان امروز وتبديل شدن آنها به مراكز نامتجانس جمعيتي واجتماعي و فرهنگي ميزان ناهنجاري هاي شهري افزايش يافته و همچنين افزايش ناهمگني جمعيتي و اجتماعي وفقر اقتصادي زمينه رابراي بروز آسيب هاي شهري و رشد بي رويه ولجام گسيخته ناهنجاري ها در شهرها فراهم آورده است(Nassiri, 2003:90) ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﻓﺮﺳﻮده ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻋﺪم ﺗﻮﺟﻪ و از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ ﺣﺲ ﺗﻌﻠﻖ، زﻣﻴﻨﻪ ﻻزم ﺑﺮاي آﺳﻴﺐ ﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ را ﻓﺮاﻫﻢ آورده اﻧﺪ.اين بافت‌ها علاوه بر اينكه به لحاظ ناايمن بودن سازه‌اي و ساختماني، خطر بزرگي براي ساكنان آن محسوب مي‌شوند، به لحاظ بافت جمعيتي و نوع بافت اجتماعي نيز مستعد بسياري از آسيب‌هاي اجتماعي نظير كارتن‌خوابي، اعتياد و تجمع گروه‌هاي پرخطر است؛از اينرو توجه به حل مشكلات و آسيب‌هاي اجتماعي در بافت‌هاي فرسوده به ويژه درشهرهاي بزرگ الزامي است.محله قلعه آبكوه يكي از قديمي ترين محلات مشهد است كه بيش از 50 سال قدمت داشته و در فاصله ي 7كيلومتري شرق حرم مطهر امام رضا (ع) واقع شده است. اين محله از جمله محدوده هايي است كه از مشكلات بافت فرسوده رنج مي برد. دراين پژوهش سعي شده است به مهمترين مشكلات بافت فرسوده آبكوه پرداخته شود. نوع تحقيق كاربردي و روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي- تحليلي مي باشد.گردآوري اطلاعات به صورت اسنادي و ميداني بوده وتجزيه و تحليل اين اطلاعات توسط نرم افزارهاي Excel و Arc Gis صورت گرفته است.همچنين نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه در بافت موجود ناهنجاري هاي اجتماعي ،عدم توانايي در نوسازي ،مشكلات اقتصادي ،پائين بودن درآمد ساكنين موجب گرديده كه روز به روز بر مشكلات اين بافت افزوده گردد و محدوده اين بافت به مكاني مشكل دار و مشكل آفرين مبدل گردد ، لذا برنامه ريزي دقيق و همه جانبه باتكيه بر مشاركت مردم بومي جهت مداخله صحيح در بافت بسيار ضروري مي باشد. واژگان كليدي: بافت فرسوده، ناامني، آبكوه، جرم.