حاشيه نشيني و اسكان غيررسمي خطري در برابر مسكن پايدار .نمونه موردي: محله نودره مشهد

چكيده رويش خود جوش و بدون برنامه فضاهاي حاشيه شهر موجب رشد و گسترش ناموزون شهر و به وجود آمدن مسائل زيست محيطي، اجتماعي و اقتصادي از قبيل: سيماي نامطلوب شهر، اعتياد به مواد مخدر، گسترش مركز فساد اخلاقي و در نهايت ناپايداري شهري شده است. سوال اساسي اين است كه چگونه مي توانيم با وجود ناپايداري اسكان هاي غير رسمي آنها را به سوي توسعه پايدار شهر هدايت كنيم؟ با تداوم توسعه شهرها در آينده، پيش بيني ها حاكي از افزايش هرچه بيشتر تخريب ها و آلودگي هاي زيست محيطي در شهرها و مناطق شهري است. به دنبال اين تحولات و نگراني ها ،امروزه نظريه توسعه پايدار كه پيدايش آن به دهه هاي پاياني قرن بيستم باز مي گردد بيش از پيش قوت گرفته است. در اين ميان با توجه به نقش پر رنگ شهرها و بافتهاي فرسوده در پيدايش ناپايداري هاي كنوني، نظريه توسعه پايدار شهري از اهميتي فراوان برخوردار گشته است. با توجه به اثرات گسترده مسكن بر محيط هاي شهري، در راستاي تحقق اهداف توسعه پايدار شهري بخش مسكن نقش بسيار مهمي برعهده دارد، مسكن بخش بسيار بزرگي از كاربري هاي شهري را به خود اختصاص داده است، همچنين مصرف كننده بخش زيادي از انرژي و منابع وارد شده به شهرها نيز مي باشد. علاوه بر اين، بخش مسكن از نظر اجتماعي و اقتصادي نيز نقش بسيار مهمي در شهرها دارد. بر اين اساس پايداري مسكن گامي مهم در دستيابي به توسعه پايدار شهري قلمداد مي شود. در اين مقاله سعي بر آن است كه با بررسي حاشيه نشيني در بافتهاي فرسوده به عنوان چالشي فراروي مسكن پايدار ،علل، مكانيسم و پيامدهاي حاشيه نشيني در شهر مورد بررسي قرار گرفته است كه توسط تحيليل نقشه هاي gis در نهايت به راهكارهايي براي مقابله با آسيب هاي ناشي از پيامدهاي سكونت در اسكانهاي غيررسمي و حاشيه پرداخته شده است. واژگان كليدي: اسكان غير رسمي ،حاشيه نشيني،بافت فرسوده،شهرنشيني،مسكن پايدار