مطالعه تطبيقي نمادهاي خير و شرّ در صحنه‌هاي نبرد (از دو مجموعه خاوران نامه ابن حسام خوسفي و شاهنامه فردوسي)

صحنه‌هاي نبرد و حماسه در آثار نگارگري دو مجموعۀ شاهنامه فردوسي و خاوران نامۀ ابن حسام خوسفي، جلوه‌گاه بارز نزاع جبهۀ حق و باطل و نمايانگر تقابل خير و شرّ مي‌باشند. هنرمندان نگارگر، با استفاده از روش نمادپردازي، مفاهيم خير و شرّ را در عناصر نمادين انساني، حيواني و تلفيقي و عناصر بصري ديگر در نگاره ‌ها، تجلّي بخشيده‌اند. اين پژوهش، كه به روش توصيفي- تحليلي انجام گرديد؛ با رويكردي تطبيقي در نگاره‌ هاي اين دو نسخه، در پي پاسخ يابي به اين پرسش‌ها است كه: عناصر و نمادهاي خير و شرّ به كار رفته در صحنه‌هاي نبرد خاوران نامه و شاهنامه، به بازگويي چه مفاهيمي پرداخته است؟ و نقاط اشتراك و افتراق عناصر خير و شر در تصاوير صحنه‌هاي نبرد چه بوده است؟ بنابراين رويكرد، در اين مقاله به هدف شناسايي نمادها و دريافت مفاهيم نهفته در آثار، به تطبيق نمونه‌ها در پنج نگاره از هر دو نسخه پرداخته شده است. حاصل اين بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه بيشتر نمادها داراي جلوۀ مشترك بصري و مفهومي هستند و هماوردي نيروهاي انساني، حيواني و اساطيري با يكديگر، اشاره به تقابل نيروي خير و شر و نهايت غلبۀ حق بر باطل و در كنار آن حمايت الهي از سوي واسطه‌هاي خير مي‌باشد.