رابطه سببي بين فساد و اقتصاد زيرزميني: شواهد تجربي جديد از رهيافت خود رگرسيون برداري داده هاي تابلويي

The Causal Relationship between Corruption and Underground Economy: New Empirical Evidence ofPanel Vector Autoregressive model Approach

گسترش اندازه اقتصاد زيرميني و فساد مالي سبب انحراف در تخصيص بهينه منابع و افزايش فقر مي شوند. علي رغم اين كه تاثير هر كدام از متغيرهاي فوق بر شاخص هاي اقتصاد كلان در مطالعات مختلف مورد بررسي قرار گرفته است، اما آزمون تجربي رابطه سببي بين متغيرهاي فوق و دست يابي به نتايج قابل اتكاء جزء خلاهاي پژوهشي به شمار مي رود. وجود يا عدم وجود يك رابطه بين متغيرهاي فوق مي تواند تاثير سياست هايي كه به منظور كاهش اندازه اقتصاد زيرزميني و فساد مالي طراحي شده اند را تقويت نموده و يا كمرنگ نمايد. در پژوهش حاضر، رابطه سببي فساد و اقتصاد زيرزميني در كشورهاي در حال توسعه از جمله ايران بررسي شده است. براي اين منظور از روش خود رگرسيون برداري داده هاي تابلويي و داده هاي سالانه طي دوره زماني 2014-2003 استفاده شده است.نتايج نشان مي دهد كه رابطه دو سويه بين فساد و اقتصاد زيرزميني وجود دارد. تاثير فساد بر اقتصاد زيرزميني و اقتصاد زيرزميني بر فساد مثبت است. هم چنين اثرگذاري فساد بر اقتصاد زيرزميني بيش تر از اثرگذاري اقتصاد زيرزميني بر فساد است. با توجه به يافته هاي پژوهش تمركز بر كنترل توامان هر دو پديده براي كاهش حجم فعاليت هاي زيرزميني و فساد امري ضروري به نظر مي رسد.