ارزيابي ميزان تغيير منظر و چشم انداز كالبدي روستاهاي حاشيه كلانشهرها (مطالعه موردي: روستاي حاشيه كلانشهر مشهد)

Assessing the extent of landscape change and physical outlook of the metropolitan marginal villages (Case study: Mashhad Metropolitan Village)

يكي از تغييراتي كه همواره در طول زمان به گونه اي محسوس بر پيكره روستاها قابل بررسي و مشاهده است، تغيير منظر و چشم انداز روستايي مي باشد كه فرايندي متداوم خواهد بود. به عبارتي آينده روستاها، به ويژه روستاهايي با موقعيتهاي فضايي ويژه نظير حوالي كلانشهرها از اين تغيير در امان نخواهد بود. لذا مطالعه حاضر با روشي توصيفي- تحليلي در راستاي ارزيابي ميزان تغيير منظر و چشم انداز كالبدي روستاي حاشيه كلانشهر مشهد در سالهاي اخير و با هدف شناسايي ابعاد و شاخص هاي منظر و چشم انداز انجام شده است. در اين مطالعه با استفاده از پرسشنامه تدوين شده براساس شاخص هاي مستخرج (در قالب 4 مولفه شامل كاركرد، هويت، اجزاء و عناصر و ويژگي هاي منظر و چشم انداز كالبدي) به ارزيابي اين تغييرات اقدام شده است. نتايج تجزيه تحليل داده ها در 4 روستاي دوست آباد، صيدآباد، پركندآباد و لقماني نشان مي دهد كه متغير كاربري اراضي با 000/4 درصد، بيشترين تاثير را دارد. با بررسي ابعاد منظر و چشم انداز كالبدي در روستاهاي مورد مطالعه، در ميان 4 بعد از ابعاد منظر، بعد كاركرد چشم انداز كالبدي با ميانگين 37/3 درصد بيشترين تاثير را پذيرفته است. سطح معناداري برابر با 00/0 مي باشد كه حاكي از معنادار بودن تغيير منظر در روستاهاي مورد مطالعه مي باشد. نتيجه آزمون مقايسه ميانگين تغييرات منظر در روستاهاي مورد مطالعه، حاكي از تفاوت ميانگين بين روستاي لقماني با ميانگين 966/2 درصد با 3 روستاي دوست آباد، پركندآباد و صيدآباد به ترتيب با ميانگين 083/3، 040/3، 355/3 مي باشد.

One of the changes that can be appreciably visible over time on the figment of villages is the landscape and rural landscape, which will be a continuous process. In other words, villages, especially villages with special spatial positions, such as metropolitan areas, will not be safe from this change. Therefore, the present study has been conducted with a descriptive-analytical method in order to evaluate the landscape and landscape outlook of Mashhad s metropolitan village margin in recent years with the aim of identifying the dimensions and indicators of landscape and landscape. In this study, a questionnaire was developed based on selected indicators (in the form of four components including function, identity, components and features, landscape features and physical outlook) to evaluate these changes. The results of data analysis in 4 Dostabad, Sidabad, Perkandabad and Loghmani villages show that land use variable with 4,000 percent has the greatest impact. By examining the dimensions of landscape and physical outlook in the studied villages, among the 4 dimensions of the landscape, the function of the physical landscape with an average of 3.37 percent has the greatest effect. The significance level is equal to 0/00, indicating the significance of landscape change in the studied villages. The result of the comparison of the mean of landscape changes in the studied villages indicates that the average difference between Loghmani village with an average of 966.2% is with 3 districts of Dostabad, Perkandabad and Sidabad, with an average of 3.355.3.040.3.083, respectively.