مقايسه تاثير دو الگوي فعاليت ورزشي (ساده و پيچيده) بر مقادير سرمي عامل رشد عصبي مشتق از مغز و عملكرد شناختي در دختران نوجوان

مقدمه: امروزه مشخص شده است كه نوروتروفين ها به ويژه عامل رشد عصبي مشتق از مغز (BDNF) از مهم ترين ميانجي هاي بين فعاليت ورزشي و سلامت مغز در سطح مولكولي هستند. هدف از پژوهش حاضر، مقايسه ي تاثير دو الگوي فعاليت ورزشي (ساده و پيچيده) بر مقادير سرمي BDNF و عملكرد شناختي در دختران نوجوان بود. روش شناسي: اين پژوهش از نوع كاربردي و به روش نيمه تجربي بود. 9 آزمودني به فاصله يك هفته، دو فعاليت ورزشي پيچيده (روتين ايروبيك) و ساده (ركاب زدن روي چرخ كارسنج)، با شدت متوسط 50 تا 60 درصد حداكثر اكسيژن مصرفي به مدت 30 دقيقه (3 تكرار 10 دقيقه اي) را انجام دادند. شدت تمرين با استفاده از ضربان قلب و مقياس درك فشار بورگ كنترل شد. براي سنجش BDNF قبل و پس از فعاليت ورزشي از آزمودني ها نمونه خون گرفته و براي ارزيابي عملكرد شناختي، آزمون هاي شناختي ارقام – نماد و رنگ - واژه استروپ توسط آزمودني ها كامل شد. براي تحليل داده ها از آزمون آماري t همبسته استفاده شد (α 0.05). نتايج: يافته ها نشان داد، تفاوت معناداري در ميزان BDNF سرمي در مقايسه ي دو الگوي فعاليت ورزشي ساده و پيچيده يافت نشد (0.723=P). همچنين با توجه به نتايج آزمون شناختي رنگ – واژه استروپ، فعاليت ورزشي پيچيده نسبت به فعاليت ورزشي ساده بهبود معناداري در عملكرد شناختي را نشان داد (P 0.05). بحث و نتيجه گيري: بنا به بررسي ما، پژوهش حاضر نخستين پژوهشي است كه تاثير الگوي فعاليت ورزشي، يعني ساده و پيچيده بودن فعاليت ورزشي را بر مقادير BDNF و عملكرد شناختي در دختران نوجوان مورد بررسي قرار داده است. به طوركلي به نظر مي رسد، الگوي فعاليت ورزشي (ساده و پيچيده) در دختران نوجوان مشابه آنچه در اين پژوهش استفاده شد تاثير معناداري بر پاسخ BDNF ندارد. با اين وجود، فعاليت ورزشي پيچيده دست كم بر برخي از جنبه هاي عملكرد شناختي تاثير معنادار مطلوب تري دارد و مي تواند موجب بهبود عملكرد شناختي شود.