آيا رويكردهاي سيستماتيك در همه گيرشناسي آسيب هاي فوتبال، روشي مناسب براي اينگونه مطالعات است؟

مقدمه مطالعات همه گيرشناسي آسيب هاي ورزشي به دو شيوه ي گذشته نگر و آينده نگر انجام مي پذيرند. در شيوه ي آينده نگر از روش مطالعات از پيش طراحي شده استفاده مي شود. در روش اول از اطلاعات مراكز بيمه، سازمان هاي ورزشي، اورژانس بيمارستان ها و يا تيم ها، تحت سيستم هاي نظارت بر آسيب جمع آوري مي شوند. در اين روش مي توان اطلاعات را در سطح گسترده و دوره هاي زماني طولاني جمع-آوري نمود.(1). در بررسي آسيب هاي فوتبال، بيشتر از مطالعات آينده نگر استفاده شده و روش هاي سيستماتيك نسبتا كمتر بكار رفته است. با توجه به اين امر، اين سوال مطرح است كه آيا مي توان در فوتبال به روش هاي سيستماتيك(سيستم هاي نظارت بر آسيب) نيز اعتماد نمود و درستي اطلاعات جمع آوري شده را مورد تائيد قرار داد؟ به همين منظور آسيب هاي فوتبال در يكي از سيستم هاي نظارت بر آسيب مورد بررسي قرار گرفت تا خروجي اين سيستم ها مورد ارزيابي قرار گيرد. روش شناسي مطالعه ي حاضر از نوع مطالعات همه گيرشناسي توصيفي و گذشته نگر بود و در آن اطلاعات موجود در سيستم نظارت بر آسيب هاي ورزشي فدراسيون پزشكي ورزشي جمهوري اسلامي ايران مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. تعريف آسيب عبارت بود از هرگونه رويداد آسيب زايي كه در تمرين يا مسابقه رخ داده و توسط پزشك تيم، يا كادر پزشكي مسابقات به فدراسيون پزشكي ورزشي گزارش شده باشد. از آمار توصيفي فراواني و كراس تب با استفاده از نرم افزار آماري SPSS (نسخه 14) استفاده شد. نتايج از بين 1726456 (مردان= 1667912 زنان= 58544) نفر بيمه شده در سه سال 15337 (مردان= 14955 زنان= 382)آسيب ورزشي گزارش شد. نرخ بروز آسيب 8/8 (مردان= 9/8 زنان= 5/6)آسيب در 1000 ورزشكار ثبت شده نيز محاسبه شد. مكانيسم 80% آسيب ها از نوع برخوردي بود. 2/60 % آسيب ها نيز در تمرين و مابقي در مسابقه رخ دادند. در طول سه سال هزينه اي بالغ بر 44641000000 ريال هزينه كل درمان آسيب هاي فوتبال شد كه از اين مبلغ 26228000000 ريال آنرا فدراسيون پزشكي ورزشي به بيمه شدگان پرداخت نمود. بحث و نتيجه گيري نرخ بروز آسيب 8/8 در 1000 ورزشكار ثبت شده براي كليه بازيكنان فوتبال بيمه شده در سراسر كشور محاسبه شد كه با نتايج مطالعه هوتمن و همكاران(2007)( نرخ 8/13 آسيب در 1000 ورزشكار در معرض خطر) همسويي داشت(2)در مقايسه با نتايج مطالعات آينده-نگر، شايد نرخ بروز پائين تري گزارش شود كه اين امر نيز ناشي از تفاوت در تعريف آسيب و واحد محاسبه ي نرخ بروز آسيب است، ولي از نظر خطر آسيب نتايج نسبتا همسويي مشاهده شده است..بيش از 2/3 كل آسيب ها در اندام تحتاني رخ داد و زانو (36%)و مچ پا(6/13%) شايع ترين مواضع بدني بودند كه در اين بخش نيز با نتايج مطالعات گذشته نگر و آينده نگر نيز همسو بود(6, 7). بعلاوه 80% آسيب ها از نوع برخوردي بودكه در مطالعات قبلي نيز به همين شكل گزارش شد(6, 7). از نقاط قوت اين سيستم ها ثبت مبالغ درماني و پرداختي آسيب ها است كه كمتر مي توان در ديگر روش ها مورد بررسي قرار داد. با توجه به نتايج اينگونه بنظر مي رسد بين خروجي سيستم هاي نظارت بر آسيب و نتايج مطالعات آينده نگر، همسويي و هماهنگي مناسبي وجود دارد و اين امر اعتماد به روش هاي سيستماتيك را افزايش مي دهد. بنابراين احتمالا بتوان اين روش را در مطالعات همه گيرشناسي آسيب هاي فوتبال مورد اطمينان و با توجه به حجم اطلاعاتي بالا، نتايج را قابل تعميم دانست. البته لازم بذكر است كه دقت اطلاعات در اين روش ها احتمالا پايين تر از مطالعات آينده نگر بوده و به مسئولين امر در اين سيستم ها پيشنهاد مي شود تا راهبردهاي لازم و مفيد را در جهت تكميل، ارتقاء و دقيق تر كردن اطلاعات جمع آوري شده ارائه و عملياتي كنند.