آيين تشرّف قهرمانان زن در افسانه¬هاي پريان (تحليل كهن الگويي ۱۲ افسانه بر مبناي فرآيندفرديّت قهرمان زن)

افسانه¬هاي عاميانه، بازتاب روان جمعي مردماني است كه در مقابله با دشواري¬هاي زندگي بشري، آرزوهاي سركوب شده و احساسات فروخوردة خود را در قالب قصّه بروز داده¬اند. از اين رو «افسانه¬هاي پريان » كه شمار قالب توجّهي از افسانه¬هاي عاميانه را در بر مي¬گيرند، قابليّت فراواني براي مطالعة روانشناسانه در قالب تئوري ناخودآگاه جمعي و نقدكهن¬الگويي يونگ دارند و مقالة حاضر به بررسي افسانه¬هاي پريان از اين منظر خواهد پرداخت. اين افسانه¬ها، كه از ساختاري تكرارشونده برخوردارند، با سفر كهن¬الگوي قهرمان زن، در گذر از آستانة نخست آغاز، و طيّ روبه¬رويي با كهن¬الگوهايي چون ياريگر، سايه و آنيموس اوج مي¬گيرد. سرانجام او با عبور از دالان¬ها، غارها و اتاق¬هاي كه تعبير به ناخودآگاه مي¬شوند و پيروزي بر موجودات كريه¬المنظر يا شرير و يافتن جواهر و ثروت و نهايتاَ ازدواج كه بيانگر رسيدن به خويشتن خويش و دستيابي به گنج درون است،به فردّيت نايل مي¬گردد. مطالعة تحليلي- توصيفي اين افسانه¬ها نشان داد، قهرمان زن در اغلب افسانه¬ها با شاهزاده يا پرياني كه نماد آنيموس يا كهن¬الگوي مرد در وجود زن است، مي¬¬پيوندد و با اثبات قدرت¬هاي زنانگي و ابعاد والاي درون، با رهايي از مصائب به سعادت دست مي¬¬يابد. در پايان، قهرمان زن، انسان كاملي است كه با توسّل به نيروها و ابعاد مثبت روان خود، به جهان پيرامون ياري رسانده و تبديل به كهن¬الگوي مادر-ياريگر شده است. در اين مقاله ۱۲ افسانة منتخب «نمكي، ميرنسا، جَمجَمه، خنده دسته گل و گريه مرواريد، دختر پادشاه، هفت درخت سپيدار، خفته خمار و مهري‌نگار، پسر شاه پريون، پسر شاه پريان، داستان آه، فاطيكو، دختر ماه و ستاره» كه قهرمان زن در آنها ايفاي نقش مي¬كند، از اين منظر مطالعه شده¬اند.