چكيده فارسي :
اين مطالعه به منظور بررسي تاثير مواد هوميكي بر قابل دسترس بودن آهن بعنوان يك عنصر ضروري براي گياه انجام شد. بدين منظور تعدادي نمونه خاك از مزارع مختلف زراعي منطقه اروميه برداشت شد. خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاكها به روش استاندارد اندازه گيري شد. بر اساس مقادير متوسط آهن كل و با استفاده از نمك FeSO4.nH2O غلظت 50 ميلي گرم در كيلوگرم تيمار شدند. همچنين به منظور ايجاد تعادل، خاكها به مدت دو ماه به صورت خشك و مرطوب در محيط آزمايشگاه نگهداري و پس از اتمام دوره، سطوح مختلفي از لئونارديت شامل 0، 2 و 4 درصد اضافه شد. نمونه‌ها در دماي 1±25 درجه سلسيوس و رطوبت ظرفيت مزرعهاي انكوبه شد و پس از گذشت 20، 60 و 120 روز نمونهبرداري شد و با استفاده از محلول DTPA عصاره گيري و تعيين غلظت شدند. آزمايش بصورت فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملا تصادفي با دو فاكتور لئونارديت در سه سطح (0، 2 و 4 درصد) و 4 نوع خاك (بالانج، دولاما، تركمان و اردشاهي) در سه تكرار انجام شد. طيف FT-IR لئونارديت جهت تعيين گروههاي عاملي بررسي شد. نتايح نشان داد كه لئونارديت داراي گروهاي عاملي مختلف بوده و تاثير معني دار در افزايش ميزان آهن قابل استفاده گياه داشت (p 0.001). همچنين ميزان آهن قابل استخراج در زمانهاي مختلف متفاوت بود بطوريكه با افزايش زمان تماس جاذب با خاك و آهن موجود در خاك ميزان آهن قابل استخراج كاهش يافت. نتايج نشان داد كه رفتار خاكها نسبت به كاربرد لئونارديت در ميزان افزايش آهن قابل استخراج متفاوت بود. بيشترين آهن قابل استخراج در خاك دولاما با تيمار 4 درصد لئونارديت نسبت به شاهد در زمان 20 روز و كمترين آن در خاك تركمان مشاهده شد. بنابراين رفتار لئونارديت در رهاسازي عناصر از خاكها متفاوت مي باشد.
چكيده لاتين :
The aim of this study was to investigate the effect of humic substances on the availability of Fe as an essential element for plants. For this purpose, soil samples were collected from different cultivated fields of Urmia region and their physicochemical properties of soils were determined using standard methods. Based on the average of total Fe, concentration of 50 mg kg-1 were treated by using FeSO4.nH2O. Also, in order to acquiring equilibrium, soils was maintained for dry-wet intervals for two months and then different levels of Leonardite including 0, 2 and 4% were added. Samples were incubated at 25 °C and field capacity moisture for 120 days. Then, samples were taken after 20, 60 and 120 days and their Fe concentration were extracted by DTPA. A factorial experiment based on randomized completely design was carried out with two factors including Leonardite levels (0, 2, 4%), and 4 type of soils (Balanj, Dolama, Tokman and Urdshahi) at three replications. FT-IR spectra were analyzed to determine the functional groups of Leonardite. Results showed that the Leonardite have different functional groups and showed significant effect on increasing plant available Fe (p 0.001). The amount of extractable Fe was varry at different times, so that extractable Fe declined by increasing the incubation time and soil Fe. The results showed that the behavior of the using Leonardite was different in increasing soil extractable Fe. The highest and lowest extractable Fe were observed with 4% Leonardite on 20 day incubation time in Dolama and Torkman soils compared to control, respectively. Therefore, Leonardite behavior are different on release of elements from soils.
