بررسي كارايي برخي جاذب‌هاي آلي و معدني در حذف نيكل و نيترات از فاضلاب صنعتي

آلودگي ناشي از فاضلاب صنعتي، اثرات زيست محيطي جبران ناپذيري در پي دارد. از اين رو حذف آلايندها از فاضلاب يكي از محورهاي مورد توجه پژوهشگران است. پژوهش حاضر با هدف بررسي تاثير جاذبهاي آلي و معدني مختلف در حذف دو آلاينده نيترات و نيكل از فاضلاب صنعتي انجام شد. به اين منظور آزمايشي بصورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي انجام شد. فاكتور اول نوع جاذب (در پنج سطح) و فاكتور دوم نوع آلاينده (در دو سطح) هر يك در سه تكرار اعمال گرديد. در اين راستا از پنج نوع جاذب شامل فيلتر شني (شاهد)، فيلتر مخلوط شن و گردو، فيلتر مخلوط شن و خاك اره، فيلتر مخلوط شن و زئوليت و فيلتر مخلوط شن و بنتونيت و دو منبع آلودگي شامل 7 ميلي گرم بر ليتر يون فلزي نيكل و 100 ميلي گرم بر ليتر يون نيترات استفاده شد. نتايج نشان داد كه پوسته گردو و شاهد به ترتيب با 0/96 و 3/2 ميلي گرم در ليتر جذب بيشترين و كمترين ميزان جذب نيترات از فاضلاب صنعتي را دارند. همچنين خاك اره و شاهد به ترتيب با 76/6 و 9/0 ميلي گرم در ليتر جذب، بيشترين و كمترين ميزان جذب نيكل از فاضلاب صنعتي را نشان دادند. بيشترين كارايي (درصد) جذب نيترات در جاذبهاي آلي با كاربرد پوسته گردو (96 دصد) و در جاذبهاي معدني به وسيله زئوليت (83/1درصد) اتفاق افتاد. همچنين در حذف آلاينده نيكل، بيشترين كارايي در بين جاذهاي آلي خاك اره (6/96 درصد) و در بين جاذبهاي معدني مربوط به زئوليت (86/6 درصد) بود. جاذبهاي مورد استفاده در اين پژوهش، بين 24/6 و 38/4 برابر تيمار شاهد در حذف نيترات و 6/5 تا 7/9 برابر نسبت به تيمار شاهد در حدف نيكل نقش داشته اند. فيلتر شني به تنهايي تاثيري در حذف يونهاي ذكر شده موجود در فاضلاب نداشت. يافته هاي اين پژوهش اهميت جاذبها به ويژه جاذبهاي آلي را در حذف آلاينده هاي صنعتي نشان مي دهد.