كليدواژه :
زبان اوستايي , جنسيّت‌زدگي , مردسروري , اسامي زنانه
چكيده فارسي :
زبان اوستايي به عنوان يكي از كهن‌ترين زبان‌هاي ايراني، يك زبان مردمحور است، به‌گونه اي كه گاه اسامي مربوط به زنان نيز مادينگي خويش را از دست مي‌دهند و جنسيّت مردانه بر خود مي‌پذيرند كه صد البتّه دليلي جز فرهنگ عشيره‌اي و اهميّت توان بدني مرد در زمان كوچ و محافظت از طايفه و دام‌ها در برابر خطرات احتمالي ندارد؛ جامعه‌اي كه نقش اصلي بر دوش مردان است و زنان تنها وابستگان فرعي به شمار مي‌آيند. در اين پژوهش ابتدا تمامي واژه‌هايي كه براي ناميدن بانوان در متون اوستايي استفاده شده است، استخراج گرديده، سپس مورد بررسي مفهومي و زبان شناختي قرار گرفته و نتايج بدست آمده از اين قرار است:
تمامي واژگان استفاده شده براي ناميدن بانوان، از ابتدا داراي بار مثبت بوده‌اند و از لحاظ معنايي كاملاً وظايف بانو را در خانواده‌اي مردسالار به نمايش مي‌گذاشته‌اند و فرهنگ يك جامعه عشايري مردسرور را باز مي‌نماياندند، جامعه‌اي كه در آن زن وابسته به مرد است و گاه جزو غنايم و مايملك مرد به حساب مي آيد و وظايفي همچون خانه‌داري، كارگري، دوخت‌ودوز، دوشندگي، نگهداري و باروري و زايش را بر دوش مي‌كشد و مهم‌تر از همه بايد مطيع و گوش‌به فرمان پدر-سرور يا شوهر-سرور باشد؛ ولي به تدريج به دليل ايجاد فضاي ثنوي حاكم بر واژگان اوستايي، اين واژه‌هاي زنانه نيز گاه از يكديگر متمايز گشته و وظايف زنانه را با عملكردي اهريمنانه به تصوير كشيده‌اند؛ در هردو صورت - چه اهورايي چه اهريمني- اين واژگان مهم‌ترين وظيفه زن از نظر مردان را، به نمايش مي‌گذارند: يعني «زايايي» را.
چكيده لاتين :
Avestan as one of the oldest language of the Iranian languages, is a paternalistic language, so that sometimes the names of women lose their feminity and turn into masculine gender, because the original culture was tribal and the importance of the physical power of men at the time of migration and their function in protection of the tribe and animals against the potential dangers; in such a society men have the major role, women are considered only a secondary dependence. In this study, all terms that have been used to refer to women in Avestan texts have been extracted, and then investigated conceptually and linguistically. The results are as follows: From the beginning, all the words used to name women, have been positive, and semantically they displayed the tasks of women in a patriarchal society. They reflected the culture of a patriarchal tribal society, a society in which women are dependent on men and sometimes considered part of their spoils and property. A woman performs duties such as housework, working, knitting, milking, fertility and child birth, and above all, she must obey the commands of her father or husband. Gradually, due to the prevailing dualistic space in Avestan words, these words are sometimes are confused, and they some actions of women are depicted as evil. Regardless, these words, whether Ahurian or Ahremanian, show the most important duty of women under men eyes: being fertile.
