نقش هوش معنوي در تربيت ديني

عصر ما، عصر چالش هاست. بحران ها و چالش هايي كه ضمن ايجاد تغييرات عمده و زيربنايي در انسان ها، سبب تحولات و پويايي هاي خاصي در جنبه هاي گوناگون زندگي او شده است. بحران هايي كه حتي در ثابت ترين بعد وجودي انسان رخنه كرده و باعث تحول عميق در آن شده است. اين تحولات و تغييرات، سبب فرايند تربيت، در جنبه هاي مادي و معنوي زندگي انسان، ظهور دوباره كشش معنوي و نيز جست و جوي درك روشن تري از دين و كاربرد آن شده اند. در راستاي تربيت ديني و به موازات بررسي رابطه دين و معنويت، گروهي از پژوهشگران در تبيين برخي از مشاهدات و داده هاي خود، درصدد تعريف مفاهيم جديد در زمينه دين و معنويت بوده اند. براي نمونه، مفاهيم سلامت معنوي، تحول معنوي و بهزيستي معنوي در آستانه هزاره سوم ميلادي به ادبيات آكادميك روان شناسي اضافه شده اند. سازه هوش معنوي نيز يكي از مفاهيمي است كه در پرتو توجه و علاقه جهاني روان شناسان حوزه دين به ترتيب و معنويت مطرح شده و توسعه يافته است. هدف مقاله حاضر، تبيين نقش و جايگاه مفهوم هوش معنوي در تربيت ديني، به منظور رشد و پرورش همه جانبه انسان است. اين مقاله در قالب مطالعه اي توصيفي - تحليلي، از طريق دسترسي به منابع دست اول اينترنتي و كتابخانه اي بررسي شده است. مطالعات مقدماتي نشان داد كه اصولاً پرورش هوش افراد در محدوده دانش و اطلاعات زيستي است، ولي هوش معنوي شامل تفكرات انتزاعي و ماورايي است. هوش معنوي مفهوم ديني دارد و از طريق دانش و قوانين معنوي پرورش مي يابد كه در دنياي ما پيدا مي شود و در ادبيات ديني مطرح شده است. مي توان گفت هوش معنوي به انسان تماميت مي بخشد و به او يكپارچگي و وحدت عطا مي كند كه از مهم ترين اهداف تربيت ديني انسان هاست.