سير تحوّل فضاهاي مصرف در كرمانشاه

اين مقاله مي كوشد به بررسي تغييرات و تحوّلات فضاهاي مصرف در شهر كرمانشاه از دوره ي قاجاريه تا كنون و تأثير آن بر زندگي روزمره بپردازد. پس از مروري اجمالي نشان مي دهد كه فضا در هر دوره اي تحت تأثير شيوه ي توليد آن دوره شكل گرفته و توليد مي گردد. از اين رو، در هر دوره اي بسته به شرايط اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي آن دوره، فضاي متفاوتي بر آن دوره حكم فرما بوده و درنتيجه زندگي روزمره و سبك زندگي افراد نيز بسته به تغييرات فضايي، دستخوش تغيير مي گردد. در عهد قاجار با پا گرفتن تجارت جهاني، دركرمانشاه نيز تجارت رونق گرفته و درنتيجه، بازار سنتي شهر به مركز اصلي تجارت و داد و ستد تبديل مي گردد. پس از سقوط حكومت قاجار و تشكيل حكومت پهلوي و احداث خيابان، و انتقال مغازه ها به خيابان، بازار سنتي شهر كم كم از رونق افتاده و خيابان ها به فضاي اصلي تجارت و داد و ستد در شهر تبديل مي شوند. روند توسعه ي شهر در زمان حكومت پهلوي دوم نيز ادامه مي يابد و با ورود عناصر مدرني چون بوتيك ها و پاساژها، سيماي شهر و به تبع آن شيوه ي زندگي شهروندان دچار تغييرات بسياري مي گردد. انقلاب و به دنبال آن، جنگ گرچه تا مدتي روند توسعه شهري را كُند مي نمايد اما پس از آن از اواسط دهه ي 70 با بهبود وضعيت اقتصادي، اين روند باز از سر گرفته شده و مجدداً با تغييرات فاحشي در شكل گيري و توليد فضاي شهري (به ويژه فضاي مصرفي) و به دنبال آن، زندگي روزمره و سبك زندگي افراد مواجه مي شويم. اين تغييرات در دهه ي 80 روند پرشتابي به خود مي گيرند و در دهه ي 90 به اوج خود مي رسد تا حدّي كه بنابر ذهنيت شهروندان حاضر در اين فضاها، فضاي مصرف در شهر كرمانشاه به سه فضاي مجزاي سنتي، كلاسيك و مدرن تفكيك مي گردد.