بررسي درك و فهم دانش‌آموزان پايه يازدهم از مفهوم تابع با استفاده از تكاليف طرح مسئله

فعاليت‌هاي طرح‌مسئله از ظرفيت‌هاي آموزشي نسبتا متعددي برخوردار است. يكي از مهم‌ترين اين ظرفيت‌ها در نشان دادن آموخته‌هاي دانش‌آموزان مي‌باشد كه مي‌توان از فعاليت‌هاي طرح‌مسئله به عنوان ابزاري جهت آگاهي از ميزان درك دانش‌آموزان استفاده كرد(آيلون و گومز، 2016) از طرف ديگر، يكي از مفاهيم مهم رياضيات، مفهوم تابع است. مفهوم تابع را مي‌توان به عنوان يك محور اصلي و پيوند‌‌دهنده موضوعات مختلف رياضيات در درون رياضيات و همچنين يكي از پل‌هاي ارتباطي ميان پديده‌هاي طبيعي و علم رياضي در بسياري از موقعيت‌ها در نظر گرفت(تال وبكر،1992وكلمنت،2001). دامنه گسترده كاربردهاي مفهوم تابع در زمينه هاي گوناگون و نقش محوري و اساسي اين مفهوم در آموزش باعث انجام تحقيقات گسترده‌اي در مورد بد‌فهمي هاي تابع شده است. زيرا يكي از مسائلي كه ما را در برنامه‌ريزي درسي، و ارائه بهتر مفهوم تابع ياري مي‌كند، شناخت مسير فكري است كه در ذهن دانش آموزان شكل گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسي درك و فهم دانش‌آموزان پايه يازدهم در مورد مفهوم تابع با استفاده از تكاليف طرح‌مسئله مي‌باشد. روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي-پيمايشي بوده و جامعه آماري شامل كليه دانش‌آموزان پايه يازدهم منطقه1 شهر تهران است. از اين جامعه 37 نفر به روش نمونه‌گيري دردسترس انتخاب شدند. براي بررسي عملكرد دانش‌آموزان در تكاليف طرح‌مسئله، از آزمون محقق ساخته رياضي استفاده شد. سوالات آزمون بر اساس يكي از چارچوب‌هاي بيان شده در ادبيات تحقيق، طراحي شده است. اين آزمون شامل 3 سوال مي‌باشد كه روايي صوري و محتوايي آن توسط چند تن از اساتيد رياضي و معلمان رياضي متوسطه دوم كه پايه يازدهم را تدريس مي‌‌كنند مورد تاييد قرار گرفته است. نتايج اين تحقيق نشان مي‌دهد كه اكثر مسائل طرح شده، ساده و يا مطابق با مسائل كتاب درسي بوده است و دانش‌آموزان خلاقيت پاييني در طرح مسائل از خود نشان داده‌اند. نتايج بيان‌كننده اين مطلب است كه دانش‌آموزان در طرح مسائل، عملكرد مناسبي نداشتند كه شايد مهمترين عامل آن را بتوان درك نادرست و رويه‌اي آن‌ها ازمفهوم تابع دانست. تحقيق حاضر نشان مي دهد بيشتر دانش‌آموزان دانش محدودي در مورد تابع و مفاهيم مربوط به آن دارند به منظور پرورش توانايي طرح‌مسئله دانش‌آموزان، پيشنهاد مي‌شود كه معلمان تكاليف طرح‌مسئله را در فرايند يادگيري مفهوم تابع دانش‌آموزان استفاده نمايند و همچنين كتب درسي رياضي نيز به گونه‌اي طراحي شوند كه فرصت‌هاي طرح‌مسئله را براي دانش‌آموزان در تمامي مباحث، بالاخص مفهوم تابع فراهم كنند.