واكاوي شاخص‌هاي عدالت فرهنگي در انديشه استاد شهيد مطهري

استاد شهيد مرتضي مطهري به‌عنوان انديشمندي اسلامي و احياگري ديني كه محور و مايه تفكر اصيلش دين و اصول عقلي بود، تأملات جدي در باب عدالت و فرهنگ داشت و به‌طور كلي دو مفهوم عدالت و فرهنگ از جايگاه والايي در منظومه فكري ايشان برخوردار بود، بدين خاطر حجم زيادي از نوشته‌هاي آن انديشمند شهيد به موضوعاتي در باب عدالت و يا مفاهيم مرتبط با آن اختصاص يافته است. مطهري عدالت را مبناي جهان‌بيني و فلسفه اجتماعي جامعه اسلامي دانسته و آن را به‌عنوان معيار و مقياس اسلام و ناموس آن دانسته است. اين مقاله با روش توصيفي-تحليلي و با واكاوي انديشه شهيد مطهري در باب عدالت فرهنگي، بر آن است كه مهم‌ترين شاخصه‌هاي عدالت فرهنگي از منظر ايشان را مورد مطالعه قرار دهد. با واكاوي انديشه شهيد در باب عدالت، مي‌توان به اين يافته رسيد كه عدالت فرهنگي، در رسيدن به نقطه مطلوب در عدالت اجتماعي، سياسي و اقتصادي از اهميت بسزايي برخوردار است؛ به‌عبارت‌ديگر عدالت فرهنگي به دنبال راهكاري براي ارتقاي فكري و معنوي جامعه و درنتيجه تغيير در رفتار افراد را بر اساس انديشه والاي اسلامي را مدنظر قرار مي‌دهد. شهيد مطهري با تأكيد بر حريت و آزادي تفكر و موزون بودن و تعادل داشتن در باب تقسيم امكانات فرهنگي، نفي هرگونه تبعيض، رعايت حقوق افراد و دادن حق به صاحبش و البته رعايت قابليت افراد در افاضه را مبنايي براي برقراري عدالت اجتماعي، سياسي و اقتصادي دانسته و هرگونه الگوي پيشرفت را به رعايت عدالت فرهنگي منوط مي‌داند. به عبارت بهتر از منظر ايشان عدالت فرهنگي مقدمه و لازمه تشكيل جامعه‌ آرماني اسلامي است.