بررسي تاثير شيب بر شكل گيري حس مكان در منظرشهري

عوامل مهمي بر ارتقاي كيفيت فضايي در فضاي شهري تاثيرگذارند. در اين‌ميان عوامل كالبدي و غيركالبدي هردو در بوجود آوردن اين عامل نقش دارند. عوامل كالبدي شامل اندازه، رنگ، شكل و بطور كلي عوامل عيني بوده و عوامل غير كالبدي نيز عواملي هستند كه با چشم مشهود نبوده و به عبارتي شامل عوامل ذهني مي‌شوند. بحثي كه در اين پژوهش مطرح مي‌شود تبيين يكي از عوامل كالبدي فضا و نحوه‌ي تاثيرگذاري آن بر حس مكان است. روند تبديل فضا به مكان بحثي ست كه امروزه در دنيا مطرح بوده و لذا به عنوان يكي موضوعات مهم و اساسي، قابل بررسي است. حال، عواملي كه در ايجاد حس مكان در فضاي شهري موثر هستند نيز در حوزه هاي كالبدي قابل بحث اند. تغييرات فيزيكي و كالبدي در فضا عامل ايجاد و يا تغييراتي در حس مكان مي‌باشند؛ دراين ميان عوامل كالبدي بر اين امر تاثير بسيار دارند و از عوامل تاثير گذار در فضاي شهري داشتن اختلاف سطح است كه در فضاي شهري بصورت شيب مطرح مي‌شود. فرضيه اين پژوهش بر اين امر استوار است كه عامل اختلاف سطح در فضاي شهري از عواملي است كه مي تواند موجب تسهيل امر تبديل فضا به مكان شود كه در طي عوامل و شرايطي اتفاق‌مي‌افتد. در فضاهاي شهري و نيز در فضاي معماري اين امر قابل رويت است كه از عامل اختلاف ارتفاع و سطح در بسياري موارد استفاده مي‌شود؛ اين امر در فضاي شهري با بالا بردن امكان ديد بيشتر شرايط بهتري درجهت ارتقاي كيفيت فضايي بوجود مي‌آورد. در اين جستار فضاهاي شيب‌دار شهري بررسي مي‌كنيم؛ فضايي كه با شيب ملايمي به سمت يك يا چند بنا جهت‌گيري مي‌كنند. اين فضاها بدليل داشتن خاصيت نظرگاهي فضاهاي مناسبي براي نشستن و گفتگو در فضاي شهري مي‌باشند و لذا قابليت بالايي براي تبديل شدن به مكان را دارند. نمونه‌هايي كه بررسي شده‌اند فضاهاي شيب‌دار در اروپا هستند؛ پلازاي همجوار مجموعه‌ي جرج پمپيدو در پاريس با شيب ملايمي به سمت بناي اصلي فضاي شهري مطلوبي مي‌باشد؛ مورد ديگر ميدان دلكمپو در شهر سيه ناي ايتالياست كه داراي همين خصلت مي‌باشد. در اين فضاها شيب ملايم به سمت بناي اصلي وجود دارد و فضاي كف با داشتن خصلت مناسب براي نشستن و خاصيت نظرگاهي و نيز با ايجاد خوانايي درمحيط فضاي ميدان را به يك مكان مطلوب بدل كرده‌است.