استعاره‌هاي حوزه ي مفهومي « ترس» در زبان فارسي: رويكردي شناختي و پيكره‌اي

مقاله ي حاضر به بررسي استعاره‌هاي مفهومي « ترس» در پيكرهاي نمونه از زبان فارسي مي پردازد. در اين پژوهش تلاش شده است با بهرهگيري از پايگاه دادههاي زبان فارسي، ‌به اين پرسش ها پاسخ داده شود: الف) مفاهيم حوزه‌هاي مبدأ در استعاره‌‌هاي مفهومي «ترس»در زبان فارسي، بر اساس پيكره ي پايگاه داده‌هاي زبان فارسي،كدام اند؟ ب) پربسامدترين مفهوم در حوزه ي مبدأ استعاره‌هاي «ترس» در زبان فارسي، بر اساس پيكره پايگاه داده‌هاي زبان فارسي كدام است؟ ج) حس عاطفي « ترس» با كدام يك از اندام‌هاي بدن در ارتباط است؟ بدين منظور، پيكره‌اي متشكل از 42 متن نوشتاري زبان فارسي ادبيات معاصر،كه بيشترين شباهت را به زبان روزمره سخنوران فارسي‌زبان دارند، نمونه‌گيري و سپس جملاتي كه حاوي مفهوم « ترس » در قالب استعاره مفهومي بودند استخراج شد. پس از مطالعه ي پيكره، تعداد 600 مورد استعاره مفهومي در قالب 51 نام‌نگاشت گردآوري شد. سپس تلاش شد تا پربسامدترين نگاشتهاي استعاري و پربسامدترين حوزههاي مبدأ مربوط به حوزه ي «ترس» مشخص شود. در گام آخر نيز اندام‌هايي از بدن كه با حس عاطفي «ترس» در ارتباط بودند مشخص شدند. شيوه ي جستجو و استخراج دادهها از طريق حوزههاي مبدأ و مقصد برگزيده شد. به دليل استفاده از پيكره در تحليل استعارههاي مفهومي، نتايج قابل توجهي از اين پژوهش به دست آمد. از آن جمله: تعيين حوزههاي مبدأ «ماده» و «نيرو» به ‌عنوان پركاربردترين حوزه‌هاي مبدأ و اندام‌واژه‌هاي صورت،‌ دل و قلب به‌عنوان پربسامدترين اندام‌واژه‌ها كه در مفهوم‌سازي «ترس» نزد فارسي‌زبانان كاربرد دارند.