بررسي تغييرات مكاني كشند قرمز طي سال‌هاي 95-1387 در سواحل بندرعباس با استفاده از روش زمين‌آماري مناسب

مطالعات نشان مي‌دهد كه در طي دهه گذشته كشند قرمز در سواحل بندرعباس رو به افزايش است. با توجه به اين‌كه كشند قرمز متغير زماني و مكاني است و بررسي آن در تمام پهنه مشكل و صرف هزينه‌هاي زيادي است ،آگاهي از چگونگي تغييرات مكاني كشند قرمز به‌منظور مديريت و كنترل اثرات آن ضروري است، استفاده از روش‌هاي مختلف زمين‌آمار كه به توليد سطح پيوسته آناليز نقاط نمونه‌برداري شده مي‌پردازد، كمك زيادي به مديران مي‌كند. مطالعه‌هاي زيادي در مورد روش‌هاي درون‌يابي در مديريت كشند قرمز انجام ‌شده است. ارزيابي روش‌هاي مختلف درون‌يابي كشند قرمز در سواحل فلوريدا نشان داد كه مدل وزن دهي معكوس فاصله (IDW) نسبت به روش‌هاي ديگر ارجحيت دارد. پهنه‌بندي كشند قرمز در طي دو دهه در كويت نشان داد ماه مي تا اكتبر بيشترين كشند قرمز رخ‌داده است و مطالعه‌اي در چين، سواحل شرقي بر اساس تعداد دفعات كشند قرمز با روش كرنال به چهار دسته تقسيم شدند. هدف از اين تحقيق انتخاب بهترين روش مدل‌سازي تغييرات مكاني كشند قرمز در طي سال‌هاي 95- 1387 بر اساس كمترين خطا و بالاترين همبستگي مكاني داده‌ها با روش‌هاي كريجينگ و IDW و تكنيك‌هاي اعتبار سنجي در محيط GIS است. با مراجعه به پژوهشكده اكولوژي خليج فارس و درياي عمان و مطالعه اسناد اطلاعات مربوط به كشند قرمز در سواحل بندرعباس در طي 9 سال مورد بررسي قرار گرفت. معيارهاي ميانگين خطاي مطلق (MAE)، ريشه دوم ميانگين مربعات خطا (RMSE) و RMSS براي ارزيابي كار آيي روش‌هاي مختلف درون‌يابي و انتخاب بهترين روش به كار گرفته شد. نتايج صحت سنجي 21 مدل درون‌يابي نشان مي‌دهد. روش كريجينگ مدل شاخص احتمالي با 0/933= RMSS، 0/461= MAE و 0/0003= RMSE بيشترين دقت در مدل‌سازي مكاني كشند قرمز دارد. نتايج به‌دست‌آمده نشان داد سواحل بندرعباس به‌ويژه از بندر باهنر تا روبروي فرودگاه بندرعباس، در پهنۀ زياد 80 تا 130 بار تكرار و خيلي زياد بيش از 130 بار تكرار بروز كشند قرمز و مابين بندرعباس و جزيره هرمز در پهنه با تكرار متوسط 80-40 بار بروز كشند قرمز قرار دارند. مي‌توان نتيجه گرفت كه تمركز بيش‌ازحد كشند قرمز در سواحل بندرعباس، طي دوره آماري مورد مطالعه، نمايانگر تأثير فاضلاب‌هاي شهري و صنعتي در بروز كشند قرمز است. مديريت فاضلاب‌ها و پساب‌هاي شهري و صنعتي در منطقه از بروز كشند قرمز و اثرات زيست‌محيطي، اقتصادي و اجتماعي آن خواهد كاست.