بررسي اثررطوبت هوا بررشد سيانوباكتررشته‌اي ميكروكولئوس در خاك مناطق خشك و بياباني

درتثبيت زيستي خاك بيابان، كمبود آب براي آبياري خاك، بزرگترين چالش عملياتي به شمار مي‌آيد. تأمين آب در اين مناطق نه‌تنها ازنظر اقتصادي مقرون به صرفه نيست، بلكه به دليل نبود آب در بسياري از موارد ناممكن است. در اين موارد عمدتاً گياهاني براي كاشت درخاك گزينش مي‌شوند كه براي رشد و بقا به آب اندك نياز داشته باشند، اما تأمين همين مقدار اندك نيز در بسياري موارد اجرايي نيست. تثبيت خاك سطحي به‌وسيله سيانوباكتري‌هاي فتوسنتزكننده به آب كمتري براي رشد و نگهداري نياز دارد، اما ميزان نياز آن‌ها به آب و نحوه مناسب آبياري بررسي نشده است. ميزان تئوري آب مورد نياز رشد از معادلات رياضي قابل پيش‌بيني است، اما بهينه‌سازي تجربي آبياري خاك با پوشش سيانوباكتري‌ها از چالش‌هايي است كه پژوهش‌هاي بيشتر شرايط واقعي و بهينه آن را معين مي‌كند. هدف اين پژوهش، شناختي ابتدايي از تعامل ميان سيانوباكتري‌هاي خاك و رطوبت موجود در هوا را فراهم مي‌كند. فرض براين است كه رطوبت هوا مي‌‌تواند آب مورد نياز رشد سيانو‌باكتري‌ها خاك را فراهم كند بدون آن‌كه به آبياري نياز باشد. سيانوباكتر رشته‌اي ميكروكولئوس كه از خاك منطقه عسلويه جداسازي شده بود در آزمايش‌ها به كار رفت. كشت در حال رشد سريع سيانوباكتري با غلظت ۲۰ گرم بر متر‌مربع بر سطح خاك بيابان با ابعاد ۴۰ در۶۰ سانتي‌متر مربع و ارتفاع ۴ سانتي‌متر تلقيح شد. خاك پيش از به‌كارگيري در آزمايش‌ها در آون با دماي ۱۵۰ درجه به مدت ۴۸ ساعت كاملاً خشك و استريل شد. سپس سيني‌هاي تلقيح شده در اتاق كشت با رطوبت ثابت ۰، ۲۰، ۴۰، ۶۰ و ۸۰ در صد به مدت ۱۰ روز قرار گرفت. رشد سيانوباكتر برخاك سطحي با تعيين كلروفيل اندازه‌گيري شد. رشد سيانو باكتري ميكروكولئوس خاك در مجاورت با هواي بارطوبت صفر درصد پس از ۲ روز متوقف شد. ميزان رشد در دو روز اول كشت به دليل وجود آب همراه تلقيح برآورد شد. رشد سيانوباكتري با افزايش ميزان رطوبت خاك به‌صورت خطي افزايش يافت. يافته‌هاي اين پژوهش براي به‌كارگيري سيانوباكتر‌ها در تثبيت خاك سطحي بسيار اميدواركننده هستند. همچنين با معلوم بودن رطوبت هوا مي‌توان به‌صورت غيرمستقيم، اطلاعاتي از رشد سيانوباكتري‌ها برسطح خاك را به‌دست آورد. افزون برآن مي‌‌توان زمان مناسب تلقيح سيانوباكتري‌ها برسطح خاك را با توجه به شرايط رطوبت محلي تعيين و به اين ترتيب در مهندسي بازسازي طبيعي خاك نقش ايفا كرد.