تغيير اقليم و امنيت غذاهاي دريايي

يكي از مهم‌ترين رژيم‌هاي آب‌وهوايي كه اثرات بسيار بزرگي بر وضعيت زيست‌محيطي و توليدات درياها گذاشته، نوسانات جنوبي نينو است. تغيير شرايط اكولوژيكي درياها بر تنوع و فراواني تمام ارگانيسم‌هاي زنده و غير زنده محيط‌هاي آبي مانند پلانكتون‌ها، ماهي‌ها و ساير موجودات تأثير مي‌‌گذارد و باعث كاهش در ميزان رشد، هم‌آوري، راندمان تخم‌ريزي، مهاجرت و سرانجام مرگ و مير آبزيان مي‌شود. گرمايش جهاني و تغييرات آب‌وهوايي مي‌‌تواند بر اكوسيستم منطقه دريايي خليج فارس و درياي عمان تأثير بگذارد و باعث افزايش بروز شكوفايي‌هاي جلبكي مضر، كاهش كيفيت آب و نهايتا مرگ و مير و كاهش ذخاير ماهيان شود. در اين تحقيق از داده‌هاي شاخص بي‌نظمي دماي سطحي آب درياها در منطقه 3,4 inoN كه بيشترين انطباق را با تغييرات دماي آب خليج فارس دارد، در سال‌هاي 1854 تا 2017 و اطلاعات صيد آبزيان كل جهان در سال‌هاي 1992 تا 2015 استفاده شده است. بررسي‌هاي انجام ‌شده نشان داد كه در سال 2016 (5-1394) ميزان شاخص بي‌نظمي دماي سطحي آب درياها در منطقه 3,4 inoN به 3/3 درجه سانتي‌گراد رسيده كه بالاترين ميزان ثبت شده اين شاخص از سال 1854 تاكنون بوده است. بر اساس آمار FAO در سال 2017 ميزان صيد جهاني آبزيان در سال 1998 بيشترين كاهش را از سال 1950 تاكنون داشته است. همچنين بررسي‌هاي انجام ‌شده پيرامون تأثير نوسانات اقليمي خليج فارس بر ميزان صيد دريايي ميگو در استان بوشهر نشان داد كه تغييرات دماي هوا از سال 1383 تا 1390 مهم‌ترين عامل مؤثر بر ذخاير ‏اين آبزي ارزشمند است. نتايج اين تحقيق نشان داد كه با افزايش دماي هواي ماه‌هاي باراني هر سال در استان بوشهر، ميزان صيد ميگو در سال بعد كاهش مي‌‌يابد. اين تحقيق همچنين نشان داده كه نوسانات دماي آب و هوا در اين منطقه از خليج فارس تابع مهم‌ترين رژيم‌هاي آب‌وهوايي جهان يعني نوسانات جنوبي نينو است. تغيير و نوسانات اقليمي و درنتيجه تغيير شرايط اكولوژيكي درياها باعث به وجود آمدن نوسان‌هاي شديد در ميزان ذخاير آبزيان دريايي مي‌شود. باتوجه به آثار مخرب تغييرات اقليم بر امنيت غذاهاي دريايي و زندگي انسان‌ها ضرورت دارد براي تأمين امنيت ادامه حيات در اين كرۀ خاكي، سياست‌هائي براي كندكردن روند گرم شدن زمين اتخاذ شود. جذب و ذخيره كربن، تبديل CO2 به متان، استفاده از انرژي‌هاي غير فسيلي مانند انرژي هسته اي و استفاده از انرژي خورشيدي بخشي از فعاليت‌هايي است كه مي‌‌توان آن‌ها را براي كندكردن روند گرم شدن زمين به كار برد. همچنين لازم است با ديد جهاني به اين مشكل و باهمكاري كشورهاي مختلف، اطلاعات منطقه‌اي و جهاني را تلفيق نمود و با تدوين استراتژي‌هاي مناسب، اقدامات لازم براي كنترل عوامل انساني مؤثر بر دماي زمين را انجام داد.