مروري بر نقش پپتيد‌هاي ضد ميكروبي در پاسخ ايمني ماهيان

محيط آبي همواره در معرض بسياري از عوامل بيماري‌زا قرار داشته و اغلب در مواجهه با اين عوامل، از درمان‌هاي آنتي‌بيوتيكي و واكسن‌ها بهره گرفته مي‌شود. به دليل پيدايش سويه‌هاي مقاوم به درمان، محققين به دنبال روش‌هاي جايگزين هستند. ازجمله راهكار‌هاي مؤثر در اين زمينه، به‌كارگيري مولكول‌هاي شبه پروتئيني تغيير شكل يافته به نام پپتيد‌هاي ضد ميكروبي است. وجود اين گروه‌هاي متنوع ضد ميكروبي در بسياري از موجودات به اثبات رسيده است. اين در حالي است كه ماهيان قادر به توليد طيف وسيعي از پپتيد‌هاي ضد ميكروبي بوده كه بخشي از اجزاي سيستم ايمني ذاتي آن‌ها را تشكيل مي‌دهند و اهميت ماهيان به‌عنوان منبعي جديد و بالقوه از تركيبات بيواكتيو به سرعت در حال رشد است. اين مولكول‌ها به شكل معمول در لايه موكوس پوست، سيستم گردش خون، آبشش‌ها و مناطق مورد هجوم پاتوژن‌ها توليد شده و توسط برخي مكانيسم‌ها از قبيل هدف قراردادن غشاي ميكروبي و تجزيه پاتوژن‌ها، قادر به مهار بسياري از باكتري‌هاي گرم منفي و مثبت، قارچ‌ها، انگل‌ها و ويروس‌ها هستند. ساختار آمفي‌پاتيك، وزن مولكولي، غني بودن از اسيد‌هاي آمينه مانند پرولين، هيستيدين يا گلايسين، نوع پيوند شكل گرفته در توالي آمينواسيدي مانند پيوند دي‌سولفيدي و ساختارهاي فضايي مانند مارپيچ آلفا، ازجمله تفاوت‌هايي هستند كه به دسته‌بندي اين مولكول‌هاي ضدميكروبي كمك مي‌كنند. روش‌هاي توليد پپتيدهاي بيواكتيو ضدميكروبي اغلب شامل استخراج مايع، هيدروليز آنزيمي و تخمير ميكروبي بوده كه شناسايي روش دقيق و كارامد درزمينۀ جداسازي و خالص‌سازي آن‌ها حائز اهميت است. انواع مختلفي از پپتيد‌هاي ضد ميكروبي از ماهيان آب شيرين و دريايي استخراج و به اشكال مختلف از قبيل فراورده‌هاي دارويي درزمينۀ درمان بيماري‌هاي ماهيان مورداستفاده قرار مي‌گيرند. اين مطالعه مروري بر انواع پپتيد‌هاي ضد ميكروبي، نقش و مكانيسم عمل آن‌ها در ارتقاي سطوح ايمني ماهيان و بررسي امكان استفاده از آن‌ها به‌عنوان جايگزيني براي درمان‌هاي شيميايي خواهد بود.