بررسي روند پيشروي و پسروي آب درياي خزر با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي

سواحل محل تلاقي پهنه‌هاي خشكي و آب است، ازآنجاكه ساحل يك محيط پويا و زنده است، هرگونه تغيير و ساخت و ساز در ساحل بايد به دقت مورد مطالعه قرارگرفته و اثرات تخريبي، رسوب‌گذاري، فرسايش و زيست‌محيطي آن‌ها مورد توجه قرار گيرد. مناطق ساحلي از يك بخش مهم تشكيل شده كه نقش حياتي در اقتصاد كشور بازي مي‌كند. امروزه داده‌هاي سنجش از دور به‌عنوان كارآمدترين منبع اطلاعاتي براي بررسي و تفسير لندفرم‌هاي ساحلي، سطوح جزر و مدي، تغييرات خطوط ساحلي، عمق و ژرفاي آب و نظاير آن به شمار مي‌رود. در دهه‌هاي اخير تكنولوژي سنجش از دور ماهواره‌اي تبديل به يك ابزار با ارزش و مقرون به‌صرفه براي نظارت بر تغييرات خط ساحلي شده است. چرا كه تصاوير ماهوارهاي چند طيفي داراي مزايا و امتيازهايي هستند كه در دسترس بودن و تفسير رقومي آن‌ها از مهم‌ترين امتيازها محسوب مي‌شود. سواحل شمالي ايران به خاطر شرايط خوب اقتصادي و اجتماعي كه دارند به‌عنوان مناطق حساس و به شدت تغييرپذيري محسوب شده چرا كه از يك سو جمعيت انبوهي را به‌عنوان ساكنين بومي در خود جذب كرده‌اند و از سوي ديگر گردشگران و مسافران زيادي را در طول سال پذيرا است. باتوجه به اين حجم سكونت و آمد و شد در اين منطقه به نظر مي‌‌رسد باعث تغييراتي در مناطق ساحلي به‌خصوص خط ساحل مي‌شود، تغييراتي كه بر اساس پبشروي و يا پسروي دريا اتفاق مي‌‌افتد. تحقيق حاضر بر اساس اهميت سواحل در زندگي امروزي با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي به بررسي پيشروي و پسروي آب درياي خزر در محدوده مناطق مركزي براي مدت 40 سال مورد تجزيه تحليل قرار گرفت است. اين تحقيق توصيفي-تحليلي بوده كه پس از اخذ تصاوير مربوط به دوره‌هاي مختلف با استفاده از شاخص NDVI در محيط نرم‌افزار ARC GIS ميزان پسروي يا پيشروي دريا در مناطق مورد مطالعه محاسبه گرديد. نتايج نشان داد كه در طول دوره مورد مطالعه بيش از 227 هكتار از دريا پسروي كرده و به خشكي اضافه شده است و پيشروي آنچناني در سواحل صورت نگرفته است و برعكس بر ميزان سواحل افزوده شده كه اين ميزان با ساخت و سازهاي مختلف موجب تغيير در روند خط ساحلي گشته است.