بررسي علل تلفات در فارم‌هاي طيور گوشتي استان سيستان و بلوچستان از سال 90 تا 95

اين مطالعه با هدف ارزيابي ميزان تلفات ناشي از عوامل بيماري‌زا و غير بيماري‌زا در فارم‌هاي طيور گوشتي استان سيستان و بلوچستان از فروردين‌ماه سال90 تا اسفندماه سال 95 طراحي و اجرا گرديد. بيماري‌هاي ويروسي مانندAI (H9N2)، IB، ND، IBD و بيماري‌هاي باكتريايي مانند CRD، عفونت كيسه زرده (كولي باسيلوزيس) و ساير عوامل غيرعفوني مانند آسيت، خفگي، مسموميت و آتش‌سوزي كه باعث زيان‌هاي اقتصادي قابل توجهي در صنعت طيور مي‌شود، مورد مطالعه قرار گرفتند. در اين مطالعه توصيفي- مقطعي، داده‌هاي استخراج شده از GIS (سيستم اطلاعات جغرافيايي) فارم‌هاي طيور گوشتي استان مورد بررسي قرار گرفتند. از 90 فارم فعال در اين بازه زماني شش ساله، 416 كانون مشكوك به بيماري‌هاي ويروسي و باكتريايي مورد مطالعه گزارش شد. پس از انجام معاينات باليني تأييد وجود بيماري، نمونه‌برداري سرمي و بافتي انجام و نمونه‌ها جهت انجام آزمايشات غربالگري و تأييدكننده بيماري (آزمايشات HA، HI و (PCR، به بخش سرولوژي آزمايشگاه مرجع اداره كل دامپزشكي استان منتقل شدند. تجزيه و تحليل داده‌ها نشان داد كه از مجموع 48150783 قطعه جوجه‌ريزي انجام شده، 8141505 (9/16 درصد) قطعه با بيماري‌هاي مورد اشاره درگير بودند. مجموع تلفات 4126795 قطعه جوجه بود (درصد تلفات ناشي از عوامل بيماري‌زا و غير بيماري‌زا به ترتيب 45.23٪ و 54.77٪ بود). ميانگين تعداد كانون آلوده در هر سال 69 كانون بود. نسبت كل تلفات به بيماري‌هاي مختلف به ترتيب 50.7٪ و نسبت تلفات كل به جوجه‌ريزي 8.6٪ بود. حداكثر ميانگين تلفات در سال‌هاي 91 و 92 (11٪) و حداقل ميانگين تلفات در سال 90 (3.7٪) بود. بالاترين ميزان تلفات مربوط به بيماري برونشيت عفوني (IB) در 227 كانون آلوده بود. بر اساس نتايج بدست آمده، بالاترين ميزان تلفات به‌ترتيب در بهمن 95 (94.14٪)، بهمن 90 (46.36٪)، آبان 93 (40.29٪)، شهريور 92 (35.78٪)، اسفند 94 (32.22٪) و آبان‌ 95 (29٪) بود. در زمستان‌ها تلفات بيشتري گزارش شده است. با توجه به افزايش 2.5 برابري قيمت جوجه‌ يك‌روزه از سال 90 تا 95 (ميانگين سال 90، 6483 ريال و ميانگين سال95، 15517 ريال)، خسارت ناشي از تلفات در اين بازه زماني حداقل 47 ميليارد ريال برآورد مي‌گردد. با توجه به بالاتر بودن ميزان تلفات در مرغداري‌هاي استان از حد استاندارد ملي و جهاني، اجراي كامل ضوابط بهداشتي قرنطينه‌اي مي‌تواند در كنترل تلفات به‌خصوص در زمان شيوع بيماري‌ها بسيار موثر باشد.