بررسي نقش ظرفيت هاي ژئوپليتيكي ناحيۀ جنوب شرق در همگرايي منطقه اي ( با تاكيد بر ژئوپليتيك دسترسي )

با توجه به روند رو به گسترش جهان شدن، همگرایی منطقه ای یكی از ضروریات است كه دولتها در این بستر جهت حذف كاستی ها و تكمیل فعالیت های سیاسی، اقتصادی، نظامی در ابعاد داخلی و منطقه ای خود، ملزم به بهره گیری ظرفیت های هم پیمانان خود میگردند. این پژوهش، بر اساس رهیافت هم تكمیلی كه مفروضهٔ بنیادی آن جهت همكاری بر پایهٔ نابرابری ها (مزیت و كاستی ها) بین مكان های مختلف جغرافیایی بنا شده؛ به دنبال این هدف است كه نقش ظرفیت ژئوپلیتیكی جنوب شرق جا ایران را در توسعه روند همگرایی منطقه ای با كشورهای آسیای مركزی و قفقاز كه محصور در خشكی هستند، بررسی نماید. بنابراین، سوال اصلی تحقیق این است كه آیا ظرفیت ژئوپلیتیكی جنوب شرق جاها (ارتباطی) جهت دسترسی به آبهای آزاد میتواند نقش موثری در روند همگرایی منطقه ای داشته باشد؟ این پژوهش از نظر نوع، جزو پژوهش های كاربردی بشمار می آید و با روش توصیفی - تحلیلی و بهره گیری از منابع اسنادی تنظیم گردیده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد، با وجود مخالفت و ممانعت گستردهٔ قدرتهای جهانی از فعال شدن ظرفیت های ژئوپلیتیكی فضای جاها در خصوصی نقل و انتقال كالا، انرژی و تبادل و تعامل بین كشورها، چشم پوشی از موقعیت جاما جهت دسترسی به آبهای آزاد برای كشورهای محصور در خشكی آسیای مركز و قفقاز و همچنین سایر قدرتها جهت صادرات كالا و استفاده از منابع انرژی این منطقه دارای هزینه و اتلاف زمان در دسترسی به یكدیگر می باشد. پس از آن جهت كه مزیت ژئوپلیتیك جنوب شرق می تواند نقش موثری در رفع محدودیت های این كشورها داشته باشد، فعال نمودن این ظرفیت می تواند در توسعهٔ روند همگرایی و نهایتا منطقه گرایی نقش بی بدلیلی داشته باشد.