مديريت حفاظتي شدت دام¬گذاري مراتع كوهستاني سارال بر مبناي تغييرات توليد

توليد اطلاعات پايه و شناخت عناصر اصلي اكوسيستم مرتعي نياز اساسي هر نوع مديريتي در اين عرصه¬هاست. با وجود اطلاعات كلي در مورد مديريت چرا، هنوز كار علمي مشخصي در اين رابطه در كشور صورت نگرفته است. اين پژوهش جزو اولين تلاش¬هايي است كه براي شناخت رفتار رويشي گياهان مرتعي در مناطق سارال كردستان طي سال¬هاي 89-86 انجام شده است. براي تعيين توليد كمّي علوفه گونه‏ها از يك منطقه قرق و مناطق خارج از قرق استفاده شد. روش قطع و توزين براي اندازه¬گيري توليد استفاده شد. توليد ماهانه و سالانه كل مرتع از طريق اندازه¬گيري تمامي گونه¬ها محاسبه شد. با در نظر گرفتن جنبه حفاظتي براي محاسبه ظرفيت چرايي، حداقل ميانگين توليد علوفه خشك قابل چراي گوسفند ميش بالغ نژاد كردي تيپ كوهستان در اين سايت 1500 كيلوگرم در هكتار است. علوفه توليد شده در سال كم توليد حدود 40 درصد سال پرتوليد بود و نشان مي‌دهد كه با نوسان شرايط اقليمي توليد دو و نيم برابر نوسان داشته‌است. اين نسبت در گونه‌ها خيلي متفاوت بود. بطور متوسط توزيع توليد در ماه¬هاي فروردين تا مرداد به ترتيب حدود 6، 43، 28، 20 و 3 درصد بود و نشان داد كه عمده توليد در ماه ارديبهشت صورت مي¬گيرد. درگونه‌هاي مورد بررسي نيز حدود 80 درصد آنها سهم بيشتري از توليد را در ارديبهشت و 15 درصدشان در ماه خرداد داشتند. ظرفيت چرايي دام در ماه¬ها و سال¬هاي مختلف محاسبه و شدت دام-گذاري متناسب ارائه شد. بر اين اساس، با در نظر گرفتن مديريت حفاظتي بر اساس ضريب 70% ميانگين سال¬ها، عدد 3.7 واحد دامي در هكتار در فصل چراي چهارماهه منطقه سارال به دست آمد.