بررسي تاثير دما (متناوب و ثابت) بر جوانه¬زني بذر سه گونه گندمي يكساله

پراكنش گياهان در يك زيستگاه خاص در ارتباط با عوامل محيطي آن زيستگاه مي باشد. در اكوسيستم هاي مديترانه¬اي دما به عنوان عامل تاثيرگذار در چرخه زندگي گياهان به¬خصوص در گياهان يكساله كه از طريق بذر تكثير مي شوند، شناخته شده است. نوسانات روزانه دما مي¬تواند بر حضور و يا عدم حضور گونه¬ها در محيط اثر بگذارد. اثر دما را با توجه به شرايط زيستگاه به دماي ثابت و دماي متناوب تقسيم بندي مي¬كنند. در اين مطالعه نمونه بذر سه گونه گندمي يكساله Bromus tectorum L.،Bromus gedrosianus Ponzes. و Avena wiestii steud. جمع آوري شده از پارك ملي گلستان تحت دو دماي متناوب (10-20) درجه سانتي¬گراد و ثابت (20) درجه سانتي¬گراد به مدت 45 روز در ژرميناتور قرار داده شد. بررسي جوانه¬زني 10 روز اول به‌صورت مستمر و سپس هر 4 روز يك¬بار تا پايان دوره صورت گرفت و دو پارامتر سرعت و درصد جوانه¬زني اندازه گيري شد. نتيجه تست بيانگر اين است كه بين دو تيمار دمايي اعمال شده در سطح(P 0.05) ، ميانگين درصد جوانه¬زني در دو گونه¬ي A. wiestiiوB. tectorum معني¬دار بود كه در هر دو گونه در دماي متناوب درصد جوانه¬زني بيشتر از دماي ثابت بود ولي در گونه¬يB. gedrosianus اگرچه درصد جوانه¬زني در دماي متناوب بيشتر از دماي ثابت بود اما اين اختلاف معني¬دار نبود. همچنين ميانگين سرعت جوانه¬زني تحت تاثير نوسانات دمايي اعمال شده در دو گونه¬يB. gedrosianus و B. tectorum معني¬دار بود و در هر دو گونه، دماي متناوب باعث افزايش سرعت جوانه¬زني شد. اما در گونه A. wiestii اگرچه ميانگين سرعت جوانه¬زني در دماي ثابت سريع‌تر از دماي متناوب بود اما اين اختلاف معني¬دار نبود. نوسانات دمايي بر جوانه¬زني هر سه گونه تاثيرگذار بود و در شرايط دمايي متناوب (10- 20) نسبت به دماي ثابت (20) اين تاثير بيشتر بود.