ارزيابي زيستي گونه¬هاي ميوه¬ده جنگلي با روشهاي خط نمونه، شمارش صددرصد با و بدون ثبت موقعيت مكاني درختان در جنگل هاي ارسباران

هدف اين مطالعه، ارائه فهرست اولويت¬بندي شده فرآورده¬هاي غيرچوبي گونه¬هاي چوبي جنگل¬هاي ارسباران از نظر زيستي مي¬باشد. اين مطالعه در حوزه آبخيز ايلگنه¬چاي منطقه ارسباران انجام شد. اين حوزه به دليل تعدد روستاهاي جنگل نشين، بالا بودن نسبي سطح جنگل نسبت به سطح كل حوزه، تنوع تيپ ها و گونه¬هاي جنگلي به عنوان حوزه آبخيز معرف منطقه انتخاب شد. داده¬هاي زيستي مانند تعداد در هكتار به كمك روش هاي مختلف آماربرداري خط نمونه، شمارش صددرصد بدون ثبت و با ثبت مختصات UTM درختان داراي فرآورده¬هاي غيرچوبي برداشت شد. علاوه بر اين، ميانگين ميوه توليدي گونه¬هاي مختلف با استفاده از شمارش ميوه¬ها و توزين ميوه¬هاي رسيده اندازه¬گيري شد. به منظور بررسي رابطه گونه¬هاي داراي فرآورده¬هاي غيرچوبي و تيپ¬هاي جنگلي، تحليل همبستگي دو رشته¬اي نقطه¬اي انجام شد. سپس، فرآورده¬هاي غيرچوبي بر اساس شاخص¬هاي زيستي در مقياس حوزه آبخيز اولويت¬بندي گرديد. نتايج نشان داد 17 گونه توليد كننده فراورده غيرچوبي در منطقه وجود دارد. سه گونه¬ي زغال اخته، نسترن و آلوچه جنگلي در اغلب (بيش از 70 درصد) 13 تيپ جنگلي منطقه مورد مطالعه يافت مي¬شود و بيشترين فراواني تعدادي را دارند. ظرفيت برداشت پايدار در سطح لكه¬هاي پراكنش مورد مطالعه، 52 تن در سال مي باشد. اولويت بندي زيستي گونه هاي توليد كننده فراورده¬هاي غيرچوبي نشان داد كه سه گونه¬ي گردو، آلوچه جنگلي و زغال اخته به ترتيب بالاترين اهميت را در سطح منطقه دارا مي¬باشند. استفاده از پتانسيل پايدار ميوه-هاي توليدي جنگل در چارچوب طرح¬هاي مديريتي منابع جنگلي، جنگل كاري و غني سازي لكه¬هاي جنگلي با استفاده از مهم¬ترين گونه¬هاي توليد كننده فرآورده¬هاي غيرچوبي مي تواند براي افزايش ميزان توليد در سطح جنگل هاي منطقه كمك نمايد. مطالعات بيشتري لازم است تا تمامي محصولات غيرچوبي منطقه شامل فراورده¬هاي غير ميوه اي گونه هاي چوبي و فراورده¬هاي غير چوبي گونه هاي غير چوبي بررسي گردد.