چند و چون انتساب الحاد به محمد بن زكرياي رازي

How and Why Assigning Atheism to Zakaraya Razi

افزون بر مهارت پزشكي و اكتشاف الكل، در گذر تاريخ تا به امروز اتهام الحاد نيز با نام و ياد زكرياي رازي دانشمند نامي ايران همراه بوده است. اين اتهام باعث شده است به رويكرد و ديدگاه‌هاي فلسفي رازي به اندازه منزلت پزشكي او توجه نشود. به همين روي، اين پژوهش با روشي تاريخي ـ تحليلي و انتقادي به بازخواني اين اتهام پرداخته است تا روشن شود خاستگاه اين اتهام و چند و چون آن چيست. در اين پژوهش آشكار شد كه دگرانديشي‌هاي فلسفي رازي در آن زمانه باعث مي‌شود عده‌اي كه بيشتر اسماعيلي مذهب و متعصب الرأي‌اند او را به الحاد متهم كنند. آنها تلاش كرده‌اند الحاد رازي را با استناد به نگره او در قدماي خمسه و ديدگاه انتسابي به او در انكار نبوّت اثبات ‌كنند. با اين‌حال، علماي شيعه اماميه در رد يا اثبات الحاد رازي موضعي نداشته‌اند.

By developing the medical, alchemist skills, the various knowledge, the exploration of alcohol,.has accompanied the atheism slander to Zakarayea Razi in the history. This slander caused to eschew his philosophical approaches as same as his medical prosperity. In this sense, the study is historical-critical, analytical to review the slander to this famous, Iranian scientist, in order to clarify the origins of slander, how and why. This study found out that Razi s philosophical, other-reflections caused some to call him atheism, they were mere with Ismaili s biased religion. They tried to prove Razi s atheism in Khamseh Ancient, while he rejects prophecy. However, Shieh intellectuals were unbiased to reject or to prove Razi s atheism.