بررسي نفش و جايگاه دانش ژئومورفولوژي در امنيت دفاعي و پدافند غيرعامل (مطالعه موردي : مرزهاي غربي كشور )

سرزمين ایران به دليل موقعيت خاص جغرافيایي وسياسي خود، همواره در طول تاریخ شاهد حوادث و اتفاقات بسياري از جمله جنگ تحميلي بوده وخسارات مالي و جاني فراواني را در این زمينه متحمل شده است .از این رو جایگاه نظري وعملي دفاع و پدافند در برابر بحران هاي احتمالي در این گستره اهميت بسيار یافته است. در سالهاي اخير در كنار دفاع و قدرت نظامي ( پدافند عامل)، استفاده از دفاع غيرنظامي جهت امنيت بيشتر و افزایش قدرت دفاعي در بسياري از كشورها اهميت ویژه اي پيدا كرده است كه كشورمان ایران نيز در این زمينه اقدامات گسترده اي را در دستور كار خود قرار داده است. هرچند در بسياري از بخش ها و زمينه هاي متعدد مي توان بر روي پدافند غيرعامل سرمایه گذاري و برنامه ریزي كرد اما پارامترهاي طبيعي همچون كوه و ناهمواري ها، رودخانه ، سواحل، بيابان و دیگر فرم ها و فرایندهاي طبيعي یكي از عوامل اصلي و تعيين كننده در بحث پدافند غير عامل محسوب مي شوند كه خوشبختانه كشورمان ایران به صورت كلي و غرب كشور به صورت ویژه پتانسيل هاي متعددي در این زمينه دارند. این پژوهش از نوع كاربردي بوده و با استفاده از روش هاي توصيفي – تحليلي و بهره گيري از عمليات ميداني همراه با مطالعات اسنادي و كتابخانه اي و با هدف بررسي نقش دانش ژئومورفولوژي در امنيت و پدافند غير عامل مرزهاي غربي كشور تهيه شده است. نتایج نشان داد كه وجود پدیده هاي كوه و دشت به عنوان ناهمواري هاي اصلي ژئومورفولوژیكي نقشي اساس و ویژه در استقرار، جانمایي، دفاع و حتي حمله نيروها، دستگاهها و تاسيسات در بحث پدافند عامل و غيرعامل دارد.