ارزيابي ريسك¬هاي زيست محيطي و بهداشتي مصرف آنتي¬بيوتيك¬ها در صنعت پرورش ماهيان سردابي كشور

با توجه به خسارت¬هاي سنگين و شكست¬هاي اقتصادي در صنعت پرورش ماهي قزل آلا در كشور كه عموما ناشي از عفونت¬هاي باكتريايي هستند، آنتي¬بيوتيك¬هاي مختلف از سوي پرورش¬دهندگان _ در حجم وسيع و عموما بدون نسخه دامپزشك_ به منظور حفظ سرمايه بكار گرفته مي¬شوند. از اين رو، تحقيق حاضر با هدف ارزيابي ريسك¬هاي زيست محيطي و بهداشتي مصرف آنتي بيوتيك¬ها در صنعت پرورش ماهيان سردابي كشور انجام شده است. بدين منظور، پس از شناسايي انواع ريسك استفاده از آنتي بيوتيك¬ها و جنبه¬هاي آن، ارزيابي ريسك¬ها از طريق تكنيك تجزيه و تحليل حالات شكست و اثرات (FMEA) بر اساس سه عامل شدت (S)، تناوب (F) و ابعاد (D) خطر و حاصلضرب آنها به عنوان شماره اولويت ريسك (RPN) صورت گرفت. يافته-ها نشان داد كه مهمترين ريسك¬ها از جنبه زيست محيطي شامل بروز مقاومت دارويي در گونه¬هاي مشابه يك جنس باكتري (RPN = 45)، تخريب فلور طبيعي (RPN = 30) و تغيير غالبيت در ميكروارگانيسم¬هاي محيط طبيعي (RPN = 30) و همچنين مهمترين ريسك¬هاي بهداشتي شامل مصرف محصول آلوده به باقيمانده دارويي توسط مصرف كنندگان (RPN = 30)، همه¬گيري ناشي از بروز مقاومت دارويي پاتوژن¬هاي زئونوز (RPN = 25) و اختلال در چرخه دارو درماني (RPN = 10) مي-باشند. بنابراين، نظارت بر وضعيت مصرف آنتي بيوتيك¬ها در مزارع پرورشي توسط دامپزشكان و همچنين بكارگيري مديريت بهداشتي با تلفيق روش¬هاي پيشگيري (امنيت زيستي، واكسيناسيون و پروبيوتيك¬ها) و درمان (كموتراپي) لازم به نظر مي¬رسد.