رخداد مسموميت ناشي از يولاف وحشي (Avena fatua) و سقط ناشي از آن در گوسفند

در آبان 1396 در يكي از روستاهاي اطراف تبريز، يك گله 70 رأسي از گوسفندان آبستن به علت سقط معاينه شد. تعداد موارد سقط 7 رأس بود كه با توجه به شروع زايش ها و نگراني از احتمال افزايش سقط خونگيري از سه رأس گوسفند سقط شده براي رد احتمالي بروسلوز نمونه گيري شد. در مشاهده مواد دانه اي دام مقادير زيادي از بذر علفهاي هرز از انواع گشنيزك (Bifora testiculata)، يولاف وحشي (Avena fatua)، ناخنك (Goldbachia laevigata)، ماستونك (Turgenia latifolia)، سياه تخم گندم (Agrostemma githago)، و آلاله صحرايي (Ranunculus arvensis) شناسايي گرديد. در سبوس مورد استفاده نيز مقادير زيادي گرد و خاك در اندازه هاي بسيار كوچك مشاهده شد. در معاينه باليني دامهاي سقط شده نشانه هايي مانند تب، بي اشتهايي و يا ساير نشانه هاي عمومي مشاهده نشد. از سه نمونه خون ارسالي يك مورد فقط در آزمون رز بنگال مثبت بود. از بذر علفهاي هرز اشاره شده با توجه به فراواني ميزان نيترات و نيتريت در يولاف وحشي احتمال سقط ناشي از آن بيش از ساير موارد بويژه سياه تخم گندم و آلاله صحرايي است. اگر ميزان نيترات موجود در ماده غذايي بيش از 44/0 % باشد احتمال رخداد مسموميت وجود دارد و گوسفندان آبستن نيز حساسيت ويژه اي نسبت به آن دارند. با حذف سبوس و مواد دانه اي حاوي مقادير زياد بذر علف هاي هرز از ادامه سقط جلوگيري به عمل آمد. احتمالاً گزارش حاضر اولين مورد سقط ناشي از يولاف وحشي در گوسفند و در ايران باشد.