سنجش ميزان آمادگي محتواي ديجيتالي در دانشگاه‌هاي منتخب ايران

Measuring the readiness of digital content in selected Iranian universities

با بهره‌گيري از ظرفيت شبكه‌هاي رايانه‌اي برخط و وب، سير تحول نظام‌هاي آموزش عالي در جهان به سمت افزايش سهم دوره‌ها و برنامه‌هاي آموزش الكترونيكي پيش رفته است. از اين منظر ارتقاي كيفي و كمّي آمادگي دانشگاه‌ها در توليد، انتقال و ارزيابي محتواهاي برخط متناسب با رويكردهاي يادگيري الكترونيكي، به عنوان اولويتي محوري در توسعة كيفي دانشگاه‌ها محسوب مي‌شود. به همين دليل در اين مقاله آمادگي دانشگاه‌هاي كشور در تأمين محتواي الكترونيكي مورد بررسي قرار گرفته است. آمادگي محتواي الكترونيكي شامل عناصر مختلفي مشتمل بر «تأمين نرم‌افزارهاي تخصصي»، «تأمين نيروي انساني متخصص»، «تجهيز افزارها و زيرساخت‌هاي فنّاورانه» است كه در نهايت به آمادگي در توليد، انتقال و ارزيابي محتواي ديجيتالي مي‌انجامد. از اين رو در اين پژوهش نخست با بهره‌گيري از مطالعات اسنادي و نظر خبرگان، معيارها و سنجه‌هاي ارزيابي «آمادگي محتواي ديجيتالي» تعيين و وزن هر يك از معيارها محاسبه شده است و سپس بر اساس مدل حاصل ميزان آمادگي محتواي ديجيتالي در تعدادي از دانشگاه‌هاي جامع كشور اعم بر دانشگاه‌هاي تهران، تربيت مدرّس، بيرجند، حكيم سبزواري، رازي كرمانشاه، زنجان، سيستان و بلوچستان، دانشگاه شهيد باهنركرمان، علوم كشاورزي و منابع طبيعي‌گرگان، كردستان، محقق اردبيلي و يزد، برآورد شده است. نتايج حاصل نشان مي‌دهد كه در بيش از 75 درصد معيارها، امتياز دانشگاه‌ها «متوسط» و «ضعيف» ارزيابي شده است و ميانگين امتياز هر سه بعد «توليد محتوا»، «انتقال محتوا» و «ارزيابي محتوا» نيز در سطح «نسبتاً ضعيف» است. اين نتايج نشان‌دهندة چالشي جدّي در مسير پياده‌سازي نظام‌هاي يادگيري الكترونيكي در دانشگاه‌هاي كشور از بُعد محتوايي است كه توجه ويژه برنامه‌ريزان حوزة آموزش عالي را براي ايجاد سازوكارهاي توانمندسازي اعضاي هيئت علمي، ايجاد زيرساخت‌هاي محتوايي بر اساس گروه‌هاي مختلف درسي و ارتقاي فرهنگ يادگيري الكترونيكي در ميان دانشگاهيان، به منظور ارتقاي سطح كيفي و كمّي آمادگي محتوايي در دانشگاه‌هاي كشور مي‌طلبد.

By utilizing the capacity of online computer networks and web, the evolution of higher education systems in the world has led to an increase in the share of courses and e-learning programs. From this perspective, the qualitative and quantitative improvement of universities readiness in the production, transfer and evaluation of online content in line with e-learning approaches is considered as a key priority in the development of the quality of universities. For this reason, in this article, the readiness of universities in the country to provide digital content has been studied. digital content readiness includes various elements, such as providing specialized software , specialized staffing, hardware equipment and technology infrastructure, which ultimately leads to the preparation for the production, transmission and evaluation of digital content. Therefore, in this research, first by using documentary studies and expert opinion, the assessment measures of the digital content readiness were determined and the weight of each measure was calculated and then, based on the obtained model, the amount of digital content readiness in a number of Iranian comprehensive universities is estimated. These universities are University of Tehran, Tarbiat Modares University, University of Birjand, University of Hakim Sabzevari, Razi University, University of Zanjan, University of Sistan and Baluchestan, Shahid Bahonar University of Kerman, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Kurdistan University, University of Mohaghegh Ardabilil and Yazd University. The results show that in more than 75 percent of the measures, the points of the universities are moderate and weak , and the average score of all three aspects of content production , content transfer and content evaluation are also at a relatively weak level . These results indicate a serious challenge in the implementation of e-learning systems in the universities of Iran from the content dimension, which needs special attention from the higher education managers to create faculty empowerment mechanisms and content infrastructures based on different groups and to promote e-learning culture among academics, In order to improve the content readiness of these universities.