بازتاب بن مايه هاي ادبيّات پايداري در اشعار محمود درويش و عليرضا قزوه

محمود درويش و عليرضا قزوه دو شاعر نام¬آشناي ادبيّات پايداري هستند كه يكي در فلسطين و ديگري در ايران عليه دشمنان و ستم¬ها مبارزه كرده و نامشان را در عرصۀ شعر مقاومت به ثبت رسانده‌اند. با توجّه به اين¬كه مقايسۀ بن¬مايه¬هاي پايداري در اشعار شاعران زبان فارسي و عربي زمينه¬ساز تبيين اشتراكات و افتراقات بين آن¬ها مي¬شود. پژوهش حاضر در حوزۀ ادبيّات تطبيقي بر اساس مكتب ادبيّات تطبيقي آمريكايي با روش توصيفي - تحليلي به واكاوي مهم¬ترين وجوه اشتراك و افتراق انديشه¬ها و افكار موجود در اشعار اين دو شاعر در عرصة ادبيّات پايداري پرداخته ¬است. نتايج اين بررسي بيانگر اين است كه هر دو شاعر از بن¬مايه¬هاي مشتركي نظير: اعتراض به دشمنان و اوضاع موجود در جامعه، ميهن¬دوستي، مقاومت در برابر دشمن و مبارزه طلبي، ترسيم انسان مظلوم و ستمديده، شهادت و ايثارگري و اميد به آينده، در سروده¬هاي خود بهره جسته‌اند. در اشعار هر دو شاعر احساس شديد وطن دوستانه و عشق به ميهن وجود دارد، امّا نگاه قزوه به وطن، غالباً ديني و همچنين برون‌مرزي است. درويش و قزوه شهيد و شهادت را ستوده اند و براي آن ارزش زيادي قائل شده اند. هر دو شاعر به آينده‌اي روشن اميد دارند، با اين تفاوت كه درويش فقط دربارۀ آيندۀ وطن اظهار اميدواري مي‌كند. ولي نگاه قزوه، فراتر از مسائل وطن و مشكلات مربوط به آن است و شامل ظهور و فرجي مي شود كه نويدبخش نيك بختي جهاني است. با توجّه به اين كه كشور فلسطين با مشكلات و چالش‌هاي بيشتري درگير است، در مجموع پايداري و مؤلّفه‌هاي آن در شعر درويش نسبت به شعر قزوه جلوۀ پررنگ‌تري دارد.