تحليل نمادين رنگ در شعر عزالدين مناصره

رنگ برجسته ترين عنصر تجسمي در آفرينش اثر ادبي و مهم¬ترين عامل در پويايي و واقع نمايي تصاوير شعري مي¬باشد. رنگ¬ها نشانه¬هاي گوناگوني را القا مي¬كنند و از طريق آن مي¬توان بسياري از رمزها را كشف نمود و از اوضاع سياسي و اجتماعي عصر شاعر پرده افكند. عزالدين مناصره از جمله شاعران معاصر فلسطين است كه بطور گسترده از رنگ به عنوان نماد در اشعارش استفاده نموده است. در اين تحقيق، به روش توصيفي ـ تحليلي پربسامدترين مفاهيم نمادين رنگ از اشعار عزالدين مناصره استخراج شده است. يافته¬هاي پژوهش حاكي از آن است كه شاعر از رنگ¬هاي سبز، قرمز، ارغواني، سفيد، سياه، خاكستري، زرد و آبي در اشعارش استفاده نموده است. وي با مهارت خاصي از طريق به كارگيري اين رنگ¬ها به بيان عواطف، معاني و افكار خود، تشريح اوضاع سياسي و اجتماعي و همچنين برافروختن شعله مقاومت پرداخته است. رنگ سبز، كه پرتكرارترين رنگ ها در شعر وي به شمار مي آيد، نماد آزادي، مقاومت، زندگي، خير و بركت، حركت، ايثار و بازگشت به وطن است. رنگ قرمز رمز مقاومت، فداكاري، شهادت، عشق و جنگ است. رنگ ارغواني در شعر وي، بر تاريخ و فرهنگ كهن كنعاني دلالت دارد و نماد قداست، وطن، كرامت و عزت است. رنگ سفيد رمز زيبايي و طهارت است و گاه بر مرگ دلالت دارد. رنگ سياه بر مفاهيمي چون غم، غربت، تاريكي و تبعيد دلالت داشته و نماد اشغالگران صهيونيست است. رنگ خاكستري از ديدگاه وي رنگ تاريخ است و نشانه عدم وضوح و عدم تعيين موضع سياسي و عقيدتي بوده و نماد اندوه و سوگواري است. رنگ زرد بر مفاهيمي مانند مرگ، بيماري، غربت، پاييز، غم و اندوه دلالت دارد. شاعر گاهي رنگ آبي را با دلالت حقيقي آن و گاهي به عنوان نماد زيبايي به كار برده است، اين رنگ همچنين با دلالت منفي به عنوان نماد صهيونيست هاي نگهبان در تبعيدگاه به كار رفته است.