تحليل فضايي- مكاني بيمارستان‌ها در كلان‌شهر مشهد با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS)

Spatial- physical Analysis of Hospitals in Mashhad Using Geographic Information System (GIS)

امروزه زندگي در شهرها، با توجه به ساختار فضايي- كالبدي پيچيده مناسبت‌ها و فعاليت‌هاي اقتصادي- اجتماعي، تعميق و گسترش تقسيم‌كار اجتماعي و اقتصادي و نيازهاي فزاينده فرهنگي، فراغتي و اجتماعي شهروندان، بيش از هر دورهٔ ديگري وابسته به خدمات است. بخشي از اين خدمات را، خدمات مرتبط با سلامت و بهداشت فردي شهروندان تشكيل مي‌دهد. دسترسي برابر به خدمات سلامت من‌جمله خدمات بيمارستاني از حقوق اساسي همه انسان‌هاست. به همين منظور تحقيق حاضر به تحليل مكاني- فضايي بيمارستان‌هاي شهر مشهد با استفاده از (GIS) پرداخته است. اين مطالعه با روش‌شناسي توصيفي - تحليلي صورت گرفته است. همچنين براي تجزيه‌وتحليل اطلاعات از نرم‌افزار ArcGIS استفاده‌شده است. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه بين پراكنش جمعيت و تعداد بيمارستان‌هاي مناطق شهر مشهد تناسبي وجود ندارد. بر اساس شعاع عملكردي 2000 متري از بيمارستان‌ها 96/ 60 درصد از كل جمعيت شهر و 93 /50 درصد از اراضي شهر را به لحاظ خدمات‌دهي در برمي‌گيرند. در بين 34 بيمارستان شهر مشهد به لحاظ كارايي بيمارستان‌هاي قائم و امام رضا (ع) به‌عنوان بهترين بيمارستان‌هاي شهر مشهد انتخاب شدند، همچنين به لحاظ دسترسي مناطق به بيمارستان‌ها، منطقه هشت شهرداري مشهد به‌عنوان منطقه بهينه انتخاب گرديد كه به 19 بيمارستان دسترسي مطلوبي مي‌تواند داشته باشد. الگوي توزيع فضايي پراكنش بيمارستان‌ها در شهر مشهد از نوع خوشه‌اي مي‌باشد. همچنين مناطق 6 و 11 شهر مشهد براي احداث بيمارستان‌هاي جديد مناسب ارزيابي شدند.