بررسي فضاهاي باز محله در شهرهاي ايراني-اسلامي (نمونه موردي: كرمان، محله بازار قلعه و محله باغ لله)

از دير باز خلق فضاي باز محله در معماري ايراني- اسلامي با رعايت الگوي معماري بومي مد نظر بوده است و اين عضو كوچك شهر در ارتباط با جداره هاي مسكوني شكل مي گيرد و با سلسله مراتب دسترسي به اجزا ديگر شهر متصل مي شود. وجود فضاي باز محله با رعايت سلسله مراتب دسترسي شهري ساكنين محله را با دلبستگي و درك هويت مكاني به فضاي شهري متصل مي كند. شناخت و بررسي و استخراج مولفه هاي طراحي فضاي باز محله اي با هويت ايراني- اسلامي مي تواند بيانگر فرهنگ معماري و شهرسازي و در نهايت هويت شهري باشد.كم رنگ شدن فضاي باز محله ها كه باعث تعلق خاطر و روابط اجتماعي ساكنين مي شده است، تضعيف سرمايه اجتماعي و از دست رفتن مفهوم محله شهرايراني- اسلامي را در پي داشته است. تغيير سبك زندگي شهري بر سيماي فضاي باز محله تاثير گذاشته و گمشدگي اين فضا در معماري معاصر شكل گرفته است. با باز نگري منظر محله شهر ايراني- اسلامي و ابعاد محيطي انساني آن ما به شناخت مفاهيم فضاي باز محله و اجزا موثر آن نزديك مي شويم. در پژوهش حاضر به دنبال بازبيني معيارهاي خلق فضاي باز محله ايراني- اسلامي بر اساس روش كيفي– تحليلي از طريق مطالعه اسنادي و كتابخانه اي و ميداني در نمونه موردي محله بازار قلعه و محله باغ لله در شهر كرمان بوده ايم. در نهايت اين امر، به استخراج مولفه هايي كه در بسط انديشه هاي طراحي فضاهاي باز محله و مجتمع هاي مسكوني بر سيماي معماري معاصر شهر كرمان موثر است، واقع شود.