تخمين سرعت موج برشي با استفاده از سرعت موج فشاري

تخمين خصوصيات فيزيكي و مكانيكي سنگ بطور كلي به دو روش مستقيم و غير مستقيم انجام مي شود. روش هاي مستقيم علي رغم دقت زياد مستلزم صرف زمان و هزينه زياد و نيروي انساني متخصص مي باشد. همچنين، نمونه برداري مربوط به انجام تست هاي مستقيم تخمين خواص فيزيكي و مكانيكي سنگ در بسياري موارد امري پر هزينه و دشوار است. براي رفع مشكلات فوق، مي توان از روش هاي غير مستقيم مانند روش سرعت موج فشاري و موج برشي به عنوان جايگزيني مناسب و با دقت قابل قبول استفاده نمود. لازم به ذكر است كه اندازه گيري سرعت موج برشي در آزمايشگاه امري بسيار سخت و پر هزينه مي باشد. لذا هدف از تحقيق حاضر، تعيين ميزان سرعت موج برشي با استفاده از سرعت موج فشاري و به وسيله نرم افزارهاي آماري مي باشد. بدين منظور، ابتدا نمونه هاي سنگي از نوع شيست، فيليت و ماسه سنگ در موقعيت هاي جغرافيايي مختلف ساختگاه سد آزاد مريوان تهيه گرديد. سپس، پارامترهاي سرعت امواج P و S در آزمايشگاه اندازه گيري شد. سپس با استفاده از نرم افزارهاي آماري مانند اس پي اس اس[1] و اكسل[2]، روابط خطي، لگاريتمي، چند جمله اي، نمايي و تواني بين پارامتر سرعت موج فشاري و سرعت موج برشي توسعه داده شد. در ادامه، رابطه اي كه از ميان روابط پنج گانه مذكور داراي بيشترين مقدار ضريب تصميم گيري باشد، به عنوان بهترين رابطه براي تخمين سرعت موج برشي با استفاده از سرعت موج فشاري ارائه گرديد. در پايان به منظور اعتبارسنجي روابط پيشنهادي، نتايج حاصله از روابط پيشنهادي با داده هاي واقعي مقايسه شد. اين مقايسه نشان داد كه روابط پيشنهادي تحقيق حاضر داراي دقت نسبي قابل قبولي براي تخمين مقدار سرعت موج برشي با استفاده از سرعت موج فشاري هستند.