استفاده از محصولات جانبي كشاورزي و ضايعات زراعي در تغذيه دام و طيور

با توجه به اينكه بيش از 60 درصد هزينه پرورش مربوط به بخش تأمين خوراك دام مي‌‌باشد و اهميت توليد خوراك دامي از محصولات كشاورزي با توجه به كمبود منابع كشاورزي از جمله زمين زراعي و منابع آب، دو چندان مي‌‌شود. يكي از روش‌هاي مديريتي نوين به منظور كاهش هزينه پرورش و همچنين كاهش آلودگي محيط زيست استفاده از پسماند‌هاي حاصل از كشاورزي در تغذيه دام و طيور است. پسماند‌هاي كشاورزي عمدتا از فرآورده‌هاي اوليه كشاورزي و صنايع فرآوري و تبديلي منشأ مي‌گيرند. از طرفي ديگر استفاده بهينه از برخي پسماند‌هاي كشاورزي در تغذيه دام و طيور به دليل ارزش تغذيه‌‌اي بالايي كه دارند باعث افزايش بهره‌وري و كاهش خسارات وارده به منابع كشاورزي و تبديلي مي‌شود؛ از جمله مهم ترين اين ضايعات مي‌توان به تفاله گوجه فرنگي، تفاله سيب ، ضايعات پسته، تفاله انار، تفاله مركبات، ضايعات نيشكر، آب پنير و ضايعات خرما اشاره كرد كه در اين مقاله به بررسي آن‌ها مي‌پردازيم.

Regarding that more than 60 percent of the livestock raising costs are related to the livestock feed sector and due to shortage of agricultural resources, including farming land and water resources, the importance of livestock feed production from agricultural crops becomes more One of the new management methods to reduce the cost of raising livestock and environmental pollution is using agricultural wastes in livestock and poultry feed. Agricultural wastes resulted mainly from primary products of farming, processed and conversion industries. On the other hand, the optimal use of some agricultural residues in livestock and poultry feeding, due to their high nutritional value, increases productivity and reduces damages to agricultural and conversion resources; these wastes including tomato, pistachio, pomegranate, citrus, cane wastes, and barley wheat straw, which are discussed in this paper.