بررسي پايداري عملكرد علوفه در لاين هاي اميد بخش سورگوم علوفه اي در بيرجند

بمنظور بررسي عملكرد و سازگاري و پايداري‌ لاين هاي اميد بخش سورگوم علوفه اي جديد به همراه رقم پگاه و رقم هيبريد اسپيد فيد آزمايشي در قالب طرح آماري بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در 5 منطقه ازجمله بيرجند بمدت دو سال زراعي 93 و 94 مورد مقايسه قرار گرفتند. لاين هاي مورد برسي شامل: MFS1، MFS2،MFS8, MFS7, MFS5 MFS9, بودند. پس از تعيين يكنواختي اشتباهات آزمايشي با آزمون بارتلت، تجزيه واريانس مركب با فرض تصادفي بودن سال و مكان ها و ثابت بودن ژنوتيپ‌ها براي صفات عملكرد علوفه خشك و اجزاي آن (قطر ساقه، ارتفاع، تعداد پنجه) انجام شد. اثرات ژنوتيپ، محيط و ژنوتيپ* محيط بر عملكرد علوفه خشك معني دار بودند. به منظور مشخص كردن لاين‌هاي پايدار، تجزيه پايداري با استفاده از روش‌هاي تجزيه پايداري ژنوتيپي تك متغيره انجام شد. لاين‌هاي MFS7، MFS9 و MFS8 با توجه به پارامترهاي اكووالانس ريك، ضريب تغييرات محيطي و واريانس محيطي كمتر پايداري عملكرد بيشتري در همه مناطق داشتند. بر اساس روش امي و تجزيه به مولفه هاي اصلي لاين‌هاي اميدبخش شماره MFS7 و MFS8 پايدارترين و سازگارترين لاين ها در مناطق بودند و از سازگاري عمومي بالايي برخوردار بودند. با اين وجود لاين هاي MFS5 ،MFS7 و MFS8 در بيرجند از سازگاري مطلوبي برخوردار بودند.

In order to investigate of forage yield and stability in 6 forage sorghum promising lines (MFS1 , MFS2, MFS5 , MFS7, KFS8, MFS9) and two cultivars (Speed Feed and Pegah) an experiment was carrid out on randomized complete block desing with three replications at 5 locations including Birjand during two growing season years (2014-2015). Combined ANOVA performed following Bartelet test (for testing the uniformity of error variances) for dry matter forage yield and components ( stem diameter, height, tiller no.) by assumption random effects for year and fixed effects for genotypes. Due to the results of combine ANOVA, the effects of genotypes, on dry matter yield were significant. For ranking the stable genotypes, stability analysis on dry matter forage yield carried out using different statistical approaches) AMMI stability analysis as multivariate stability analysis and environmental coefficient of variance (CVi) ,environmental variance (S2i), and Wricke,s ecovalance(W2i) as univariat stability analysis). According to environmental coefficient of variance (CVi) , environmental variance (S2i), and Wricke,s ecovalance(W2i) lines number 1, 7 and 8 have more yield stability and the least value of these parameters in all of five locations. The result’s of AMMI analysis for dry mater forage yield indicated that the Genotype main effects, environment, and GE interactions as well as two first interaction principal components (IPCA1-2) were significant. The genotypes 7 and 8 with higher mean yield than total mean were to be most stable genotypes. AMMI analysis showed that genotypes 7,8 and 5 were adapted to Birjand environment during this study.