مقايسه عملكرد هاي نظريه ذهن ميان كودكان داراي ناتواني عقلاني، اختلالات يادگيري و اوتيستيك در فرهنگ كشور ايران

Comparison of the Theory of Mind Functions in Children with Mental Disabilities, Learning Disorders and Autism in Iran

نظريه ذهن متغيري روانشناختي و يكي از حوزه هاي علم روانشناسي است. اين اصطلاح به توانايي درك ديدگاه هاي ديگر افراد و پيش بيني اعمال آن ها بر اين اساس اطلاق مي شود يكي از مفاهيم مهم در تعريف نظريه ذهن اصطلاح باور كاذب مي باشد. باور كاذب يعني اينكه فرد به آن درجه از رشد شناختي رسيده باشد كه بداند ديدگاه ديگران با ديدگاه او متفاوت است و براي پيش بيني و استدلال در مورد رفتار ديگران صرفأ بر اميال خود تكيه نكند. نظريه ذهن در كودكان در سنين مختلف به گونه اي متفاوت رشد مي كند و توانايي هاي كودكان استثنايي در انجام تكاليف مربوط به نظريه ذهن و باور كاذب كمتر از كودكان عادي است. در اين پژوهش توانايي هاي سه گروه از كودكان استثنايي شامل كودكان اوتيستيك، داراي اختلال يادگيري و ناتوان عقلاني در انجام تكاليف باور كاذب در فرهنگ كشور ايران با هم مقايسه شد. آزمون هاي مورد استفاده در اين پژوهش تكليف نمود-واقعيت و تكليف برچسب- محتوا براي بررسي باور كاذب در كودكان مي باشد. روش آماري از نوع توصيفي همبستگي بوده و تجزيه و تحليل داده ها از طريق آزمون خي دو صورت پذيرفته است. جامعه آماري در اين پژوهش كليه كودكان استثنايي منطقه 6 شهر تهران، پايتخت ايران بوده و نمونه 30 نفر از كودكان پسر داراي اختلال ناتواني عقلاني ، اوتيستيك و داراي اختلال يادگيري مي باشد كه به شيوه نمونه گيري دردسترس انتخاب شدند. نتايج نشان داد كه عملكرد كودكان داراي اختلال يادگيري در هر دو تكليف بهتر از دو گروه ديگر بود. همچنين در برخي موارد نتايج پژوهش، تفاوت معنادار ميان عملكرد كودكان اوتيستيك و ناتوان عقلاني به سود اوتيستيك ها نشان داد. بررسي و مقايسه عملكرد نظريه ذهن در گروه هاي ديگر كودكان استثنايي از جمله پيشنهاد هاي پژوهش حاضر مي باشد.